รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
การตรวจเต้านมด้วยตนเอง
-ควรตรวจเต้านมเดือนละครั้งในเวลาเดียวกันของเดือนเพื่อป้องกันการลืม
-การตรวจเต้านม หากยังเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ควรให้นมให้เต้านมลดการคัดตึงลงก่อน หากในรายที่มีประจำเดือนมาแล้ว ควรตรวจเต้านมในวันที่ 5-7 หลังมีประจำเดือน
-เต้านมหากพบคลำได้ก้อน ขณะให้นมลูก ส่วนใหญ่จะเป็นก้อนจากน้ำนมขังซึ่งจะหายไปเอง หากสงสัยควรปรึกษาแพทย์
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
การบริหารกล้ามเนื้อช่องคลอด
หลังคลอดคุณแม่สามารถบริหารกล้ามเนื้อช่องคลอดได้เลย เพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อนี้กระชับขึ้น การบริหารกล้ามเนื้อช่องคลอดจะทำโดยการขมิบช่องคลอด หากไม่ทราบว่าขมิบอย่างไร สังเกตจากขณะปัสสาวะ หากทำการขมิบจะกลั้นปัสสาวะปัสสาวะได้ หยุดขมิบจะปัสสาวะต่อได้ การขมิบหรือเกร็งกล้ามเนื้อจะทำสองถึงสามวินาทีและผ่อนคลาย ทำเป็นชุดต่อเนื่องกันชุดละ 5 ครั้ง วันละ 50-100 ชุด การบริหารกล้ามเนื้อช่องคลอดต้องทำอย่างต่อเนื่องทุกวัน จะทำให้กล้ามเนื้อช่องคลอดแข็งแรงและกระชับดีขึ้น
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
หลังคลอดคุณแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน อาจมีอาการเสียใจ ร้องไห้โดยไม่สมเหตุสมผล และไม่สามารถรับได้กับการต้องนำลูกมาเลี้ยง สิ่งเหล่านี้ต้องการการเอาใจใส่จากคุณพ่อและครอบครัว สนับสนุน ช่วยเหลือในด้านต่างๆ รวมทั้งการดูแลลูก อาการเหล่านี้มักค่อยๆ ดีขึ้นและหายเองโดยไม่ต้องใช้ยา หากอาการเป็นอยู่นานกว่า 2 สัปดาห์ ควรปรึกษาแพทย์
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
หากไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่หลังคลอด มีข้อแนะนำการปฏิบัติตัวดังนี้
-คุณแม่ควรใส่ชุดชั้นในให้แน่นกระชับพอเหมาะ
-หลีกเลี่ยงการกระตุ้นเต้านม และอาจประคบเย็นเพื่อความสบายหากตึงปวด
-อาจใช้ยาแก้ปวดร่วมด้วยในกรณีมีอาการปวดมาก
-ไม่แนะนำให้ใช้ยากดการสร้างน้ำนม
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? หากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ มีข้อแนะนำดังนี้
-กระตุ้นให้ลูกกินนมทุกครั้งที่ลูกต้องการ
-ล้างมือให้สะอาดก่อนให้นมลูก
-ทำความสะอาดเต้านมด้วยน้ำอุ่นสะอาด
-กระตุ้นให้ลูกดูดนมวันละ 8-12 ครั้ง ครั้งละ 10-15 นาที เพื่อให้มีการสร้างน้ำนมที่เพียงพอและฝึกให้ทารกดูดนมแม่ตามเวลา
-หลีกเลี่ยงการให้น้ำหรือนมผสม หากไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
-ควรติดตามการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โดยปรึกษาที่คลินิกนมแม่ในช่วง 3-5 วันหลังคลอด และติดตามอีกครั้ง 2-3 สัปดาห์หลังคลอด
-ควรปรึกษาแพทย์หากพบว่าทารกมีน้ำหนักลด หรือน้ำหนักไม่ขึ้นตามเกณฑ์กำหนด