วิดีโอนี้จะบรรยายถึงหลัก 4 ประการในการจัดท่าให้นมลูก

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ? ? ? ในกระบวนการการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่นั้น จะเริ่มตั้งแต่ในมารดาที่มาฝากครรภ์ โดยมีการซักประวัติ ตรวจร่างกายและประเมินความเสี่ยงในการหยุดให้นมแม่ของมารดาก่อนเวลาอันควร เพื่อวางแผนการติดตามดูแลในระยะคลอดและหลังคลอด กระบวนการในการดูแลในระหว่างการตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด รวมถึงการติดตามเยี่ยมบ้านจะมีความแตกต่างกันในแต่ละโรงพยาบาล แน่นอนโรงพยาบาลที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะมีกระบวนการเหล่านี้เพื่อส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มากกว่า ดังนั้น หากมารดาต้องการให้ลูกได้กินนมแม่ ควรศึกษาว่าโรงพยาบาลโรงใดเป็นโรงพยาบาลที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพราะหากมารดาไม่เตรียมการศึกษาข้อมูลล่วงหน้า แล้วคลอดบุตรในโรงพยาบาลที่หลังแยก แยกมารดาและทารกออกจากกัน ไม่มีการกระตุ้นการดูดนมหรือโอบกอดเนื้อแนบเนื้อในระยะแรกหลังคลอด มารดาอาจต้องใช้ความพยายามมากขึ้นที่จะสร้างโอกาสที่จะช่วยให้ลูกได้กินนมแม่ นอกจากนี้ มีการศึกษาพบว่า โรงพยาบาลที่สนับสนุนมารดาให้ลูกได้กินนมแม่อย่างเดียวในหกเดือนแรก มีแนวโน้มที่มารดาเหล่านี้จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ยาวนานกว่า¹

เอกสารอ้างอิง

1. Vehling L, Chan D, McGavock J, et al. Exclusive breastfeeding in hospital predicts longer breastfeeding duration in Canada: Implications for health equity. Birth 2018.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? ปัญหาใหญ่อย่างหนึ่งของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่คือ มารดาขาดความมั่นใจและรู้สึกว่าตนเองมีน้ำนมไม่เพียงพอ¹ สาเหตุที่สำคัญของปัญหานี้ก็คือ การขาดทักษะหรือเทคนิคการให้นมลูกที่เหมาะสม มีการศึกษาพบว่ามารดามากกว่าร้อยละ 50 มีเทคนิคการให้นมลูกที่ไม่เหมาะสม ซึ่งนำไปสู่ปัญหาเรื่องการเจ็บหัวนม หัวนมแตก หรือภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ และรวมถึงทำให้เกิดการหยุดการให้นมแม่ก่อนเวลาอันควร โดยพบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อเทคนิคการให้นมของมารดาได้แก่ การมีระดับการศึกษาอย่างน้อยระดับมัธยมศึกษา การมีประสบการณ์การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การไม่มีปัญหาเรื่องเต้านมและหัวนม การสอนเทคนิคการให้นมลูกตั้งแต่ในระยะแรกหลังคลอด และการมาฝากครรภ์อย่างน้อยสองครั้ง² ดังนั้น จะเห็นว่า ขนาดของปัญหานี้ใหญ่ บุคลากรควรใส่ใจและเอาใจใส่ที่จะสร้างให้มารดามีความมั่นใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และมีเทคนิคการให้นมที่ถูกต้องก่อนอนุญาตให้กลับบ้าน หรือมีการติดตามอย่างใกล้ชิดในรายที่เทคนิคการให้นมแม่ยังไม่เหมาะสม กระบวนการนี้ควรจัดเป็นงานประจำเพื่อสร้างการดูแลที่เป็นมาตรฐานในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

เอกสารอ้างอิง

1. Tshering D, Gurung MS, Wangmo N, Pelzom D, Tejativaddhana P, Dzed L. Prevalence of Exclusive Breastfeeding and Factors Associated With Exclusive Breastfeeding of Children in Trongsa District, Bhutan. Asia Pac J Public Health 2018:1010539518768573.
2. Tiruye G, Mesfin F, Geda B, Shiferaw K. Breastfeeding technique and associated factors among breastfeeding mothers in Harar city, Eastern Ethiopia. Int Breastfeed J 2018;13:5.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? เป็นที่ทราบกันดีว่า การให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระหว่างที่มารดามาฝากครรภ์มีความสำคัญต่อการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แต่อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันความขาดแคลนบุคลากรที่มีความรู้และประสบการณ์ในการให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การจัดท่าเข้าเต้า และการบีบน้ำนมด้วยมือนั้นขาดแคลน การบันทึกการสอนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การฝึกการเข้าเต้า และการบีบน้ำนมด้วยมือในรูปแบบวิดีโอ และจัดให้บุคลากรได้มีการทบทวนวิดีโอเหล่านี้สั้น ๆ ก่อนการให้ความรู้แก่มารดาช่วยให้บุคลากรผู้ทำหน้าที่ในการสอนมีความรู้และมีความมั่นใจในการจัดการสอนการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มากขึ้น¹ ซึ่งจะส่งผลดีต่ออัตราและระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ในสถานพยาบาลที่มีความพร้อมควรดำเนินการเพื่อช่วยเสริมสร้างสมรรถนะและศักยภาพของบุคลากร และหากเป็นไปได้ การแบ่งปันให้แก่โรงพยาบาลที่ขาดความพร้อมในการผลิตสื่อ ก็จะเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติในภาพรวม

เอกสารอ้างอิง

1. Wallace LM, Ma Y, Qiu LQ, Dunn OM. Educational videos for practitioners attending Baby Friendly Hospital Initiative workshops supporting breastfeeding positioning, attachment and hand expression skills: Effects on knowledge and confidence. Nurse Educ Pract 2018;31:7-13.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? พื้นฐานของการให้อาหารทารกแรกเกิดคือ การสนับสนุนให้ทารกได้กินนมแม่ อย่างไรก็ตาม มารดาบางรายอาจมีการใช้ยาเสพติดในกลุ่มเฮโรอีน ซึ่งหากมารดาเข้ารับการบำบัดรักษาก็จะได้รับยาในกลุ่ม buprenorphine หรือ methadone เพื่อลดอาการลงแดงหรือขาดยา โดยจะมีการปรับยาเป็นระยะ ๆ แน่นอนหากหลีกเลี่ยงได้มารดาไม่ควรมีการตั้งครรภ์หรือการคลอดในระหว่างการใช้ยาเสพติดหรือได้รับการรักษา แต่ก็มีบางรายที่ปราศจากการป้องกันหรือการคุมกำเนิดจนมีการตั้งครรภ์และการคลอดเกิดขึ้น การตั้งครรภ์และการคลอดในมารดากลุ่มนี้จะมีความเสี่ยงที่ทารกจะได้รับยาเสพติดที่ผ่านจากมารดาไปด้วย ดังนั้นจึงมีโอกาสที่จะต้องดูแลรักษาอาการขาดยาของทารกหลังจากทารกคลอดออกมาแล้ว แต่ก็ถือเป็นประโยชน์ของนมแม่อย่างหนึ่งที่มีการศึกษาพบว่ามารดาในกลุ่มนี้ที่ให้ลูกกินนมแม่หลังคลอด จะใช้ยาในการรักษาอาการขาดยาในทารกน้อยลง¹ จึงเห็นได้ว่า นมแม่นั้นมีข้อห้ามที่จะงดให้ในทารกน้อยมากที่เด่นชัดจะเห็นว่า ได้แก่ มารดาที่มีการติดเชื้อเอชไอวี และทารกที่มีภาวะ galactosemia เท่านั้น

เอกสารอ้างอิง

1. Yonke N, Maston R, Weitzen S, Leeman L. Breastfeeding Intention Compared With Breastfeeding Postpartum Among Women Receiving Medication-Assisted Treatment. J Hum Lact 2018:890334418769637.