รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
หากไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่หลังคลอด มีข้อแนะนำการปฏิบัติตัวดังนี้
-คุณแม่ควรใส่ชุดชั้นในให้แน่นกระชับพอเหมาะ
-หลีกเลี่ยงการกระตุ้นเต้านม และอาจประคบเย็นเพื่อความสบายหากตึงปวด
-อาจใช้ยาแก้ปวดร่วมด้วยในกรณีมีอาการปวดมาก
-ไม่แนะนำให้ใช้ยากดการสร้างน้ำนม
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????????? นมแม่สร้างมาให้เหมาะสมกับทารกและมีการเปลี่ยนแปลงสัดส่วนของสารอาหารในน้ำนมตามอายุที่เปลี่ยนแปลงไปของทารก นมแม่สะดวก สามารถให้ได้ง่ายและเต็มเปี่ยมไปด้วยภูมิคุ้มกันโรคที่จะปกป้องทารก และพบแนวโน้มคะแนนการทดสอบความฉลาดสูงในทารกที่กินนมแม่ นอกจากนี้ ในทารกที่กินนมแม่อาจจะพบปัญหาต่างๆ เหล่านี้น้อยกว่า ได้แก่
-????????? การติดเชื้อทางเดินหายใจ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะและการติดเชื้อของหู
-????????? ปัญหาเรื่องผื่นที่ผิวหนัง
-????????? ปัญหาเรื่องเรื่องฟัน
-????????? ปัญหาเรื่องท้องอืด ท้องผูกหรือท้องเสีย
-????????? หอบหืด
-????????? ภูมิแพ้
-????????? เบาหวาน
-????????? โรคอ้วน
-????????? มะเร็งในวัยเด็ก ได้แก่ มะเร็งเม็ดเลือดขาวและมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
-????????? กลุ่มอาการทารกเสียชีวิตเฉียบพลัน
-????????? ภาวะซีด
-????????? โรดหัวใจและหลอดเลือดเมื่อเข้าโตเป็นผู้ใหญ่
ประโยชน์สำหรับตัวคุณแม่ ได้แก่ ช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว น้ำหนักลดลงเร็วจากการที่ร่างกายคุณแม่มีการเผาพลาญอาหารสูงขึ้นและต้องสร้างนมแม่ และช่วยคุมกำเนิดได้ในระยะหกเดือนแรก หากประจำเดือนยังไม่มา นอกจากนี้ ยังอาจช่วยลดโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ในอนาคต ได้แก่
-????????? เบาหวาน
-????????? มะเร็งเต้านม
-????????? มะเร็งรังไข่
-????????? ภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก
-????????? ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
-????????? ภาวะกระดูกพรุน
ประโยชน์ในด้านอื่นๆ ที่พบ ได้แก่ การสร้างสายสัมพันธ์ระหว่างแม่กับลูก ช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดการสร้างขยะจากขวดหรือกระป๋องนมผสมและลดภาวะโลกร้อน
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
???????????????? นมแม่เป็นสารอาหารที่เหมาะสมที่สุดสำหรับทารก องค์การอนามัยโลกแนะนำให้ทารกได้กินนมแม่อย่างเดียวอย่างน้อยหกเดือน และให้ร่วมกับอาหารอื่นได้นานตามความต้องการของมารดาและทารก การตัดสินใจขึ้นอยู่กับมารดาและครอบครัว ปรึกษาแพทย์เพื่อให้คำแนะนำเรื่องประโยชน์ของนมแม่เมื่อเทียบกับนมผสม เมื่อได้รับข้อมูลอย่างชัดเจนแล้ว ?คุณจะสามารถเลือกสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับลูกน้อยของคุณ?
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? ปัญหาและอุปสรรคในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวเป็นสิ่งที่บุคลากรทางการแพทย์ต้องเผชิญ ปัญหาเหล่านี้จำเป็นต้องใส่ใจเนื่องจากเป็นจุดเริ่มต้นที่จะนำไปสู่การหยุดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การทำความเข้าใจกับปัญหาในแต่ละหัวข้อจะทำให้บุคลากรทางการแพทย์สามารถวางแผนการแก้ไขได้อย่างเหมาะสม ปัญหาที่พบบ่อย1 มี 10 ข้อ ดังนี้
สิ่งเหล่านี้สามารถแก้ได้ด้วย การให้ความรู้กับมารดาถึงประโยชน์ของนมแม่ที่มีสูงกว่า ทำให้มารดาเข้าใจเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แก้ความเชื่อผิดๆ ชี้ให้เห็นลักษณะปกติของทารก และสอนวิธีการให้นมแม่หากจำเป็นต้องกลับไปทำงาน
หนังสืออ้างอิง
1.???????????? Neifert M, Bunik M. Overcoming clinical barriers to exclusive breastfeeding. Pediatr Clin North Am 2013;60:115-45.
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่นอกจากจะต้องมีการรณรงค์ให้เกิดความตื่นตัวในเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวแล้ว การที่ทราบเกี่ยวกับทารกที่เสี่ยงต่อการหยุดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวจะทำให้บุคลากรทางการแพทย์ที่มีอยู่จำกัดสามารถจะเลือกเข้าช่วยเหลือในกลุ่มเสี่ยงโดยหากเข้าช่วยเหลือแต่แรกเริ่ม ผลการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวจะดี ทารกที่เสี่ยงต่อการหยุดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว1 มี 10 ข้อ ดังนี้
การแก้ไขในกลุ่มทารกเหล่านี้ ใช้หลักการใหญ่ๆ คือ พยายามให้ลูกได้กินนมแม่ใช้วิธีให้ดูดนมจากเต้าข้างละ 5-10 นาที เสริมด้วยนมแม่ที่ได้จากการบีบหรือปั๊มนมตามความต้องการ จากนั้นปั๊มนมให้เกลี้ยงเต้า ปฏิบัติตามขั้นตอนนี้ไปจนกระทั่งทารกสามารถดูดนมจากเต้าเองได้ดี โดยประเมินจากน้ำหนักทารกที่เพิ่มจากการชั่งน้ำหนักก่อนและหลังการกินนม ซึ่งหากขึ้นได้ดีแล้ว นั่นแสดงว่ามีความสำเร็จในระยะแรกแล้ว
หนังสืออ้างอิง
1.???????????? Neifert M, Bunik M. Overcoming clinical barriers to exclusive breastfeeding. Pediatr Clin North Am 2013;60:115-45.