1. การซักประวัติ
– อายุ? อาชีพ? การทำงาน
– การออกกำลังกาย
– ลักษณะอาหารที่รับประทาน
– เพศสัมพันธ์? ภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ
– การขับถ่ายปัสสาวะที่ผิดปกติ??? ประเมินต่อมลูกหมากโต
– ความเจ็บป่วยในอดีต การผ่าตัด และการรักษา

2. การตรวจร่างกาย
– ชั่งน้ำหนัก? วัดส่วนสูง และคำนวณค่า?? BMI
(หรือใช้วิธีง่าย ๆ คือวัดรอบเอว (W)?? และวัดสะโพก (H) คำนวณค่า W/H>1 =? โรคอ้วน)
– วัดความดันโลหิตสูง
– ตรวจร่างกายทั่วไป
– ตรวจอวัยวะเพศ? ต่อมลูกหมาก? (โดยการตรวจทางทวารหนัก)

3. การตรวจพิเศษ
– เอกซเรย์ปอด
– ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
– ความหนาแน่นของกระดูก

4. การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
– ตรวจเลือดและปัสสาวะขั้นพื้นฐาน
– ตรวจน้ำตาลและกรดยูริคในเลือด
– ตรวจระดับไขมันในเลือด
– ตรวจการทำงานของตับ, ไต
– ตรวจสารจำเพาะที่หลั่งออกมาจากต่อมลูกหมาก?? (prostate? specific antigen? หรือ PSA)
– ตรวจฮอร์โมน? Testosterone? และ? DHEA

 

การวินิจฉัย

จากข้อมูลทั้งประวัติ? ตรวจร่างกาย? การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ?? เพื่อให้การวินิจฉัยและรักษาตามแต่ละกรณี

การรักษา

????????? ใช้หลักการรักษาเช่นเดียวกับสตรีวัยทอง คือ การปฏิบัติตัว ได้แก่ การเลือกรับประทานอาหารอย่างเหมาะสม? การออกกำลังกาย? การควบคุมอารมณ์?? และการใช้ยา? สำหรับเมื่อมีการรักษาด้วยยาควรอยู่ในการดูแลของแพทย์อย่างสม่ำเสมอ

 

 

หนังสืออ้างอิง

1. หะทัย? เทพพิสัย . ปัญหาที่พบบ่อยในวัยทอง. ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
2. อุรุษา? เทพพิสัย.? โรคกระดูกพรุน(osteoporosis). ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
3. Komindr? S, Piaseu? N, Pattamakom? V, et al. Calcium? status and factors relating to bone mineral? content in? normal? Thais? living in Bangkok,? สารศิริราช(บทคัดย่อรายงานวิชาการ), 19-22? เมษายน? 2537.
4. Orwall? Eric? S, Klein? RF. Osteoporosis? in men. In:? Marcus? R ,ed.? Osteoporosis. USA:Blackwell? Scientific Publication,1994:146-201.

 

 

เขียนโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์

 

 

1. การซักประวัติ
– อายุ? อาชีพ? การทำงาน
– การออกกำลังกาย
– ลักษณะของอาหารที่รับประทาน
– เพศสัมพันธ์
– ความเจ็บป่วยในอดีต การผ่าตัดและการรักษา
– การกินยาคุมกำเนิดหรือฮอร์โมนต่าง ๆ

2. การตรวจร่างกาย
– ชั่งน้ำหนัก? วัดส่วนสูง คำนวณค่า? BMI(body mass index)
– วัดความดันโลหิต
– ตรวจร่างกายทั่วไป
– ตรวจภายใน? ตรวจมะเร็งปากมดลูก? และ/หรือ? ตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง

3. การตรวจพิเศษ
– เอกซเรย์ปอด
– เอกซเรย์เต้านม?? ดังแสดงตัวอย่างดังรูป

รูปแสดงการตรวจเอกซเรย์เต้านม

– ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
– ตรวจความหนาแน่นของกระดูก

4.การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
– ตรวจเลือดและปัสสาวะขั้นพื้นฐาน
– ตรวจน้ำตาลและกรดยูริคในเลือด
– ตรวจระดับไขมันในเลือด
– ตรวจการทำงานของตับ,ไต
– และ/หรือ ตรวจฮอร์โมนเกี่ยวข้องกับวัยหมดประจำเดือน

 

การวินิจฉัย

จากข้อมูลทั้งประวัติ? ตรวจร่างกาย? การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ? เพื่อให้การวินิจฉัยและรักษาตามแต่ละกรณี? โดยแนวทางการรักษาจะเน้นให้เกิดการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง? การควบคุมอารมณ์? และใช้ยาตามความจำเป็น

 

การรักษา

1. การปฏิบัติตัว
– อาหาร? เลือกอาหารจำพวกโปรตีนจากปลา? ถั่วเหลือง? อาหารที่มีไขมันต่ำ? อาหารที่มีน้ำตาลน้อย????? ไม่เค็ม? และมีกากเส้นใยสูง เช่น ผักและผลไม้ เพื่อช่วยในการขับถ่าย? การรับประทานอาหารควรสมดุลย์กับการใช้พลังงานในแต่ละวัน? น้ำหนักในวัยนี้ไม่ควรเพิ่มหรือลดลงมาก ควรควบคุมให้พอดีเหมาะสมกับความสูงของแต่ละคน? ดังรูป

การเลือกรับประทานอาหารและการใช้พลังงานที่สมดุลย์กันในแต่ละวัน

 

อาหารที่ควรเลือกรับประทานในวัยทอง

 

-?การออกกำลังกาย? เมื่อมีการออกกำลังกายสม่ำเสมอและเหมาะสม? จะป้องกันภาวะกระดูกพรุน? ทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรง? ลดอาการปวดข้อ? ปวดหลัง? และลดไขมันในเลือด? รูป e1 ?เป็นตัวอย่างของการออกกำลังกายในวัยทอง? และรูป e2 ?เป็นพลังงานที่ใช้ในกิจกรรมและการออกกำลังกายแต่ละชนิด

 

รูป e1 เป็นตัวอย่างของการออกกำลังกายในวัยทอง

รูป e2 เป็นพลังงานที่ใช้ในกิจกรรมและการออกกำลังกายแต่ละชนิด

 

– อารมณ์ ?การทำจิตใจให้สงบ? มีสติ สมาธิ? ควบคุมอารมณ์? ทำงานอดิเรกที่เป็นประโยชน์? จะช่วยให้การดำเนินชีวิตในวัยทองมีความสุขและเป็นชีวิตที่มีคุณภาพ

 

2. การใช้ยา

– ยาบรรเทาอาการ? เพื่อบรรเทาอาการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น? อาการร้อนวูบวาบ ซึ่งโดยปกติอาการเหล่านี้มักหายไปเองในระยะเวลาประมาณ? 2? ปี
– ยารักษาโรค? ใช้ในกรณีที่สตรีวัยทองมีโรคประจำตัว? เช่น? ความดันโลหิตสูง
– วิตามินและเกลือแร่ทดแทน? ใช้ในกรณีที่ขาดและรับประทานจากอาหารไม่เพียงพอ? เช่น? รับประทานแคลเซียมเสริมป้องกันภาวะกระดูกพรุน เนื่องจากแคลเซียมที่ได้จากอาหารมักไม่เพียงพอกับความต้องการในวัยทอง? สำหรับในคนไทยปกติในอาหารปกติมีแคลเซียม? 300-400? มิลลิกรัม? ดังนั้นต้องการเสริมวันละ? 600-1000? มิลลิกรัม^2,3,4
– ฮอร์โมนทดแทน? เป็นทางเลือกเมื่อจำเป็นในกรณีที่มีอาการของสตรีวัยหมดประจำเดือนมาก? หรือมีความเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกพรุนสูง

 

หนังสืออ้างอิง

1. หะทัย? เทพพิสัย . ปัญหาที่พบบ่อยในวัยทอง. ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
2. อุรุษา? เทพพิสัย.? โรคกระดูกพรุน(osteoporosis). ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
3. Komindr? S, Piaseu? N, Pattamakom? V, et al. Calcium? status and factors relating to bone mineral? content in? normal? Thais? living in Bangkok,? สารศิริราช(บทคัดย่อรายงานวิชาการ), 19-22? เมษายน? 2537.
4. Orwall? Eric? S, Klein? RF. Osteoporosis? in men. In:? Marcus? R ,ed.? Osteoporosis. USA:Blackwell? Scientific Publication,1994:146-201.

 

 

เขียนโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์

สำหรับ?ปัญหาที่พบบ่อยในชายวัยทอง ¹? ได้แก่

1.? ไขมันในเลือดสูง? (dyslipidemia)? พบ? 82%
2.? กลุ่มอาการฮอร์โมนเพศชายบกพร่อง ?พบ? 78% (อาการคล้ายกับที่เกิดขึ้นในสตรีวัยทองแต่รุนแรงน้อยกว่า)
3.? หย่อนสมรรถภาพทางเพศ? (erectile? dysfunction) พบ 66%
4.? ต่อมลูกหมากโต? (benign? prostatic? hyperplasia)? พบ 65%? ดังรูป

รูปแสดงการเกิดต่อมลูกหมากโต

5.? โรคอ้วน? (obesity)? พบ 46%
6.? ความดันโลหิตสูง? พบ? 39%
7.? กรดยูริคในเลือดสูง? (hyperuricemia)? พบ? 36%
8.? กระดูกบาง? (osteopenia)? พบ? 32%? (เทียบกับในสตรีพบ? 44%)
9.? เบาหวาน? พบได้? 22%? (เทียบกับในสตรีพบ 6%)
10.กระดูกพรุน? (osteoporosis)? พบ? 9%? (เทียบกับในสตรีพบ? 29%)

 

หนังสืออ้างอิง

1. หะทัย? เทพพิสัย . ปัญหาที่พบบ่อยในวัยทอง. ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
2. อุรุษา? เทพพิสัย.? โรคกระดูกพรุน(osteoporosis). ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
3. Komindr? S, Piaseu? N, Pattamakom? V, et al. Calcium? status and factors relating to bone mineral? content in? normal? Thais? living in Bangkok,? สารศิริราช(บทคัดย่อรายงานวิชาการ), 19-22? เมษายน? 2537.
4. Orwall? Eric? S, Klein? RF. Osteoporosis? in men. In:? Marcus? R ,ed.? Osteoporosis. USA:Blackwell? Scientific Publication,1994:146-201.

 

 

เขียนโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์

 

 

 

 

ปัญหาในวัยนี้จะมีความแตกต่างกันอยู่ในแต่ละเพศ?? สำหรับสตรีวัยทองปัญหาที่พบบ่อย ¹ ได้แก่

1. ไขมันในเลือดสูง? (dyslipidemia)?? พบ? 79%
-? cholesterol, triglyceride, LDL – cholesterol? สูงกว่าปกติ
-? HDL – cholesterol ลดลงกว่าปกติ

2. กลุ่มอาการของสตรีวัยหมดประจำเดือน? (menopausal symptom) พบ 54%?? ตัวอย่างอาการ
-? ช่องคลอดแห้ง? คันช่องคลอด? เจ็บแสบเวลามีเพศสัมพันธ์
-? ปวดกล้ามเนื้อ? ปวดข้อเล็ก ๆ บริเวณมือและเท้า
-? ผิวหนังแห้ง? คัน? เป็นแผลง่าย? ปากแห้ง
-? ร้อนวูบวาบเป็นพัก ๆ? เหงื่อออกง่าย
-? ไอ จาม? ปัสสาวะเล็ด? กลั้นปัสสาวะไม่ได้? ปัสสาวะบ่อย? แสบ

3.กระดูกบาง? (osteopenia)? พบ? 47%?ดังรูปที่แสดงโครงสร้างกระดูกรูปที่? 1

รูปที่ 1? แสดงโครงสร้างของกระดูกปกติทางด้านซ้ายมือ? และกระดูกบางทางด้านขวามือ

 

4.ความดันโลหิตสูง? พบ? 35%? รูปแสดงกลไกและภาวะแทรกซ้อนของความดันโลหิตสูง ดังรูปที่? 2

รูปที่? 2? แสดงกลไกและภาวะแทรกซ้อนของความดันโลหิตสูง

 

5.? โรคเต้านมที่ไม่ใช่มะเร็ง พบ? 30%? (พบเต้านมเป็นมะเร็ง? 1%)
6.? กรดยูริคในเลือดสูง? (hyperuricemia)? พบ?? 29%
7.? โรคอ้วน? (obesity)? พบ? 29%
8.? กระดูกพรุน? (osteoporosis)? พบ? 29% ดังแสดงในรูปที่ 3 และ 4

 

รูปที่ ?3 ?แสดงภาวะแทรกซ้อนจากกระดูกพรุน

รูปที่ ?4 ?แสดงการเกิดหลังค่อมจากกระดูกพรุน

9.? ข้ออักเสบ?? (ostearthritis)? พบ? 20% ดังแสดงในรูปที่ 5

รูปที่ ?5 ?แสดงความผิดปกติจากข้อกระดูกเสื่อม

10. ?เบาหวาน? พบ? 6% ดังแสดงในรูปที่ 6

รูปที่ ?6 ?แสดงการเกิดเบาหวานและภาวะแทรกซ้อน

หนังสืออ้างอิง

1. หะทัย? เทพพิสัย . ปัญหาที่พบบ่อยในวัยทอง. ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
2. อุรุษา? เทพพิสัย.? โรคกระดูกพรุน(osteoporosis). ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
3. Komindr? S, Piaseu? N, Pattamakom? V, et al. Calcium? status and factors relating to bone mineral? content in? normal? Thais? living in Bangkok,? สารศิริราช(บทคัดย่อรายงานวิชาการ), 19-22? เมษายน? 2537.
4. Orwall? Eric? S, Klein? RF. Osteoporosis? in men. In:? Marcus? R ,ed.? Osteoporosis. USA:Blackwell? Scientific Publication,1994:146-201.

เขียนโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์