ขั้นตอนการดูแลในคลินิกสตรีวัยทอง

 

1. การซักประวัติ
– อายุ? อาชีพ? การทำงาน
– การออกกำลังกาย
– ลักษณะของอาหารที่รับประทาน
– เพศสัมพันธ์
– ความเจ็บป่วยในอดีต การผ่าตัดและการรักษา
– การกินยาคุมกำเนิดหรือฮอร์โมนต่าง ๆ

2. การตรวจร่างกาย
– ชั่งน้ำหนัก? วัดส่วนสูง คำนวณค่า? BMI(body mass index)
– วัดความดันโลหิต
– ตรวจร่างกายทั่วไป
– ตรวจภายใน? ตรวจมะเร็งปากมดลูก? และ/หรือ? ตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง

3. การตรวจพิเศษ
– เอกซเรย์ปอด
– เอกซเรย์เต้านม?? ดังแสดงตัวอย่างดังรูป

momรูปแสดงการตรวจเอกซเรย์เต้านม

– ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
– ตรวจความหนาแน่นของกระดูก

4.การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
– ตรวจเลือดและปัสสาวะขั้นพื้นฐาน
– ตรวจน้ำตาลและกรดยูริคในเลือด
– ตรวจระดับไขมันในเลือด
– ตรวจการทำงานของตับ,ไต
– และ/หรือ ตรวจฮอร์โมนเกี่ยวข้องกับวัยหมดประจำเดือน

 

การวินิจฉัย

จากข้อมูลทั้งประวัติ? ตรวจร่างกาย? การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ? เพื่อให้การวินิจฉัยและรักษาตามแต่ละกรณี? โดยแนวทางการรักษาจะเน้นให้เกิดการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง? การควบคุมอารมณ์? และใช้ยาตามความจำเป็น

 

การรักษา

1. การปฏิบัติตัว
– อาหาร? เลือกอาหารจำพวกโปรตีนจากปลา? ถั่วเหลือง? อาหารที่มีไขมันต่ำ? อาหารที่มีน้ำตาลน้อย????? ไม่เค็ม? และมีกากเส้นใยสูง เช่น ผักและผลไม้ เพื่อช่วยในการขับถ่าย? การรับประทานอาหารควรสมดุลย์กับการใช้พลังงานในแต่ละวัน? น้ำหนักในวัยนี้ไม่ควรเพิ่มหรือลดลงมาก ควรควบคุมให้พอดีเหมาะสมกับความสูงของแต่ละคน? ดังรูป

mom

การเลือกรับประทานอาหารและการใช้พลังงานที่สมดุลย์กันในแต่ละวัน

 

mom

อาหารที่ควรเลือกรับประทานในวัยทอง

 

-?การออกกำลังกาย? เมื่อมีการออกกำลังกายสม่ำเสมอและเหมาะสม? จะป้องกันภาวะกระดูกพรุน? ทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรง? ลดอาการปวดข้อ? ปวดหลัง? และลดไขมันในเลือด? รูป e1 ?เป็นตัวอย่างของการออกกำลังกายในวัยทอง? และรูป e2 ?เป็นพลังงานที่ใช้ในกิจกรรมและการออกกำลังกายแต่ละชนิด

 

momรูป e1 เป็นตัวอย่างของการออกกำลังกายในวัยทอง

mom

รูป e2 เป็นพลังงานที่ใช้ในกิจกรรมและการออกกำลังกายแต่ละชนิด

 

อารมณ์ ?การทำจิตใจให้สงบ? มีสติ สมาธิ? ควบคุมอารมณ์? ทำงานอดิเรกที่เป็นประโยชน์? จะช่วยให้การดำเนินชีวิตในวัยทองมีความสุขและเป็นชีวิตที่มีคุณภาพ

 

2. การใช้ยา

– ยาบรรเทาอาการ? เพื่อบรรเทาอาการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น? อาการร้อนวูบวาบ ซึ่งโดยปกติอาการเหล่านี้มักหายไปเองในระยะเวลาประมาณ? 2? ปี
– ยารักษาโรค? ใช้ในกรณีที่สตรีวัยทองมีโรคประจำตัว? เช่น? ความดันโลหิตสูง
– วิตามินและเกลือแร่ทดแทน? ใช้ในกรณีที่ขาดและรับประทานจากอาหารไม่เพียงพอ? เช่น? รับประทานแคลเซียมเสริมป้องกันภาวะกระดูกพรุน เนื่องจากแคลเซียมที่ได้จากอาหารมักไม่เพียงพอกับความต้องการในวัยทอง? สำหรับในคนไทยปกติในอาหารปกติมีแคลเซียม? 300-400? มิลลิกรัม? ดังนั้นต้องการเสริมวันละ? 600-1000? มิลลิกรัม2,3,4
– ฮอร์โมนทดแทน? เป็นทางเลือกเมื่อจำเป็นในกรณีที่มีอาการของสตรีวัยหมดประจำเดือนมาก? หรือมีความเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกพรุนสูง

 

หนังสืออ้างอิง

  1. หะทัย? เทพพิสัย . ปัญหาที่พบบ่อยในวัยทอง. ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
  2. อุรุษา? เทพพิสัย.? โรคกระดูกพรุน(osteoporosis). ใน : อุรุษา? เทพพิสัย,? มยุรี? จิรภิญโญ, อภิชาติ? จิตต์เจริญ,? จิตติมา? มโนนัย, บรรณาธิการ.? สุขภาพชาย-หญิงวัยทองยุค? 2001. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ข้าวฟ่าง,2001:19-21.
  3. Komindr? S, Piaseu? N, Pattamakom? V, et al. Calcium? status and factors relating to bone mineral? content in? normal? Thais? living in Bangkok,? สารศิริราช(บทคัดย่อรายงานวิชาการ), 19-22? เมษายน? 2537.
  4. Orwall? Eric? S, Klein? RF. Osteoporosis? in men. In:? Marcus? R ,ed.? Osteoporosis. USA:Blackwell? Scientific Publication,1994:146-201.

 

 

เขียนโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์