กลุ่มอาการแอนติฟอสโฟไลปิด (antiphospholipid syndrome) กับการตั้งครรภ์

w19

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? ในมารดาที่เป็นกลุ่มอาการแอนติฟอสโฟไลปิดจะเกิดภาวะแทรกซ้อนในมารดาและทารกได้หลายอย่าง แต่ยังมีความเข้าใจในเรื่องกลุ่มอาการนี้น้อย เนื่องจากไม่มีชื่อภาษาไทย การเขียนทับศัพท์ภาษาอังกฤษไม่ได้สื่อความหมายทำให้เข้าใจง่ายขึ้น จึงจำเป็นต้องมีการอธิบายรายละเอียดของกลุ่มโรคนี้

ความหมายของกลุ่มอาการแอนติฟอสโฟไลปิด

??????????? กลุ่มอาการแอนติฟอสโฟไลปิด เป็นโรคที่มีความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเองที่เกิดการอุดตัน (thrombosis) ของเส้นเลือดดำและเส้นเลือดแดง โดยที่มีภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ ได้แก่ การแท้ง การเสียชีวิตของทารก และการคลอดก่อนกำหนด ร่วมกับการตรวจพบ antiphospholipid antibody1? การตรวจพบ antiphospholipid antibody สามารถพบในโรคหรือภาวะอื่นๆ ด้วย ได้แก่ โรคเอสแอลอี (systemic lupus erythematosus) การติดเชื้อ มะเร็ง หรือการตอบสนองต่อยาบางตัว2 อย่างไรก็ตาม การตรวจพบ antiphospholipid antibody เป็นปัจจัยเสี่ยงของภาวะหลอดเลือดอุดตันและการเสียชีวิตของทารกที่เกิดจากสาเหตุภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเองของมารดา3

??????????? antiphospholipid antibody เป็นกลุ่มของแอนติบอดี หลายตัว ได้แก่ Lupus Anticoagulant (LAC), anticardiolipin antibodies (aCL) และ anti-?2-glycoprotein I antibodies (anti-?2GPI) แอนติบอดีเหล่านี้ไม่ได้ออกฤทธิ์ต่อ phospholipid โดยตรง แต่ออกฤทธิ์ผ่านโปรตีนที่เป็นประจุบวกในเส้นเลือดโดยอาจออกฤทธิ์เดี่ยวๆ หรือออกฤทธิ์ควบคู่รวมกันกับ phospholipid ที่เป็นประจุลบโดยทำให้เกิดการอุดตันของเส้นเลือดและภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์4

หนังสืออ้างอิง

1.???????? Miyakis S, Lockshin MD, Atsumi T, et al. International consensus statement on an update of the classification criteria for definite antiphospholipid syndrome (APS). J Thromb Haemost 2006;4:295-306.

2.???????? Biggioggero M, Meroni PL. The geoepidemiology of the antiphospholipid antibody syndrome. Autoimmun Rev 2010;9:A299-304.

3.???????? Tincani A, Bazzani C, Zingarelli S, Lojacono A. Lupus and the antiphospholipid syndrome in pregnancy and obstetrics: clinical characteristics, diagnosis, pathogenesis, and treatment. Semin Thromb Hemost 2008;34:267-73.

4.???????? Pierangeli SS, Chen PP, Raschi E, et al. Antiphospholipid antibodies and the antiphospholipid syndrome: pathogenic mechanisms. Semin Thromb Hemost 2008;34:236-50.