รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? แม่บางคนอาจมีความวิตกกังวลว่าการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตช้าของทารก สิ่งนี้ยังเป็นความเชื่อหรือความเข้าใจที่ไม่ถูกต้องและก่อให้เกิดความเข้าใจที่สับสนได้ ในเมื่อเราก็ทราบกันดีอยู่แล้วว่า นมแม่มีประโยชน์และเหมาะสมที่สุดสำหรับทารก แล้วทำไมยังเกิดความเข้าใจหรือความเชื่อในเรื่องนี้ได้ อาจเป็นเพราะทารกที่กินนมแม่มักไม่อ้วน มีน้ำหนักตามเกณฑ์ ในขณะที่ทารกที่กินนมผงดัดแปลงสำหรับทารกมักมีน้ำหนักเกินเกณฑ์หรืออ้วน ประกอบกับค่านิยมที่เห็นทารกอ้วนน่ารักเลยอาจเหมาไปว่าทารกที่น้ำหนักปกติ ดูเหมือนว่าทารกจะมีน้ำหนักขึ้นหรืออ้วนได้ไม่ทันใจ ถูกมองว่าเจริญเติบโตช้า แต่ความเป็นจริงแล้วในการเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของทารก ควรเทียบกับกราฟการเจริญเติบโตปกติของทารก จะถูกต้องมากกว่า มีบางกรณีที่พบทารกมีน้ำหนักขึ้นน้อยกว่าเกณฑ์ ซึ่งพบทั้งในทารกที่กินนมแม่และทารกที่กินนมผง คือ เมื่อเริ่มให้อาหารเสริมตามวัยแก่ทารกไม่เหมาะสม ทำให้ทารกเจริญเติบโตโดยมีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ ในกรณีเช่นนี้ จะเห็นได้เร็วกว่าในทารกที่กินนมแม่ เนื่องจากพื้นฐานเดิมน้ำหนักตัวปกติ ขณะที่ทารกที่กินนมผงจะมีพื้นฐานน้ำหนักที่มากกว่าหรืออ้วน ทำให้กระทบต่อความรู้สึกของมารดาช้ากว่า ดังนั้น ประเด็นคือควรให้ความสำคัญกับการให้อาหารเสริมตามวัยแก่ทารกอย่างครบถ้วนและพอเพียง ก็จะป้องกันความเสี่ยงในการเกิดการเจริญเติบโตช้าในทารกได้¹

เอกสารอ้างอิง

1. Zaragoza Cortes J, Trejo Osti LE, Ocampo Torres M, Maldonado Vargas L, Ortiz Gress AA. Poor breastfeeding, complementary feeding and dietary diversity in children and their relationship with stunting in rural communities. Nutr Hosp 2018;0:271-8.