รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

             การให้ทารกกินนมผงดัดแปลงสำหรับทารกจะสัมพันธ์กับระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สั้นและการหยุดการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ก่อนเวลาอันควร^1-3 เนื่องจากทารกจะลดการดูดนมแม่ลง ซึ่งจะทำให้การกระตุ้นการสร้างน้ำนมลดลง ยิ่งมารดาให้นมผงดัดแปลงสำหรับทารกบ่อยครั้งมาก ทารกยิ่งมีโอกาสดูดกระตุ้นนมแม่ยิ่งน้อยลง น้ำนมมารดาจะลดลง และทำให้มารดาต้องหยุดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ นอกจากนี้ กลไกการดูดนมจากขวดนมยังมีความแตกต่างจากการดูดนมแม่จากเต้า ทำให้ทารกอาจเกิดการสับสนหัวนม (nipple confusion) และทารกไปติดการดูดนมจากขวดนม เนื่องจากน้ำนมไหลออกง่ายกว่า ทารกไม่ต้องออกแรงดูด การกินนมขวดของทารกมักจะไม่ค่อยสัมพันธ์กับความต้องการของทารก ทำให้ส่วนใหญ่ทารกกินนมขวดมากเกิน ซึ่งมีความสัมพันธ์กับโรคอ้วนเมื่อทารกเจริญเติบโตขึ้น

เอกสารอ้างอิง

1. Chaves RG, Lamounier JA, Cesar CC. Factors associated with duration of breastfeeding. J Pediatr (Rio J) 2007;83:241-6.
2. Mendes SC, Lobo IKV, Sousa SQ, Vianna RPT. Factors associated with a shorter duration of breastfeeding. Cien Saude Colet 2019;24:1821-9.
3. Schliep KC, Denhalter D, Gren LH, Panushka KA, Singh TP, Varner MW. Factors in the Hospital Experience Associated with Postpartum Breastfeeding Success. Breastfeed Med 2019;14:334-41.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ???นมผงดัดแปลงสำหรับทารกเริ่มมีบทบาทมากขึ้นในสังคมตั้งแต่ยุคที่มีการปฏิวัติอุตสาหกรรม ซึ่งเทียบได้กับในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้นของไทย เมื่อประเทศไทยได้มีการค้าขายกับต่างชาติมากขึ้น มีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมต่างๆ รวมถึงค่านิยมการให้ลูกกินนมผงดัดแปลงสำหรับทารก ที่เป็นค่านิยมที่บ่งถึงฐานะของผู้ที่สามารถจะให้ลูกกินนมผงดัดแปลงสำหรับทารกได้ว่า ??เป็นผู้ที่มีอันจะกินหรือมีฐานะที่ร่ำรวย? ทั้งๆ ที่รากฐานของการผลิตนมผงดัดแปลงสำหรับทารกคือการพยายามเลียนแบบนมแม่ และโฆษณาว่ามีการใส่สารต่างๆ ที่มีอยู่ในนมแม่อยู่แล้วให้ผู้รับฟังข้อมูลรู้สึกว่ามีความแตกต่างกันในนมแต่ละยี่ห้อ ค่านิยมที่ผิดนี้ ทำให้อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ลดลงทั่วโลก อัตราการเสียชีวิตของทารกแรกเกิดสูงขึ้นจากการไม่ได้กินนมแม่ที่มีภูมิคุ้มกันต่อการติดเชื้อที่พบบ่อย ได้แก่ ท้องเสีย และการติดเชื้อทางเดินหายใจ นอกจากนี้ ยังมีการศึกษาที่พบว่า เมื่อมีการใช้นมผงดัดแปลงสำหรับทารกแล้ว มารดาจะหยุดให้ลูกกินนมแม่ก่อนระยะเวลาที่เหมาะสม นั่นคือให้นมแม่ในระยะเวลาที่สั้นลง¹ ดังนั้น องค์การอนามัยโลกร่วมกับหน่วยงานหลายภาคส่วนจึงร่วมมือกันรณรงค์ส่งเสริมและสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ร่วมกันการปกป้องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โดยพยายามให้ความรู้และข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับเรื่องการใช้นมผงดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยการร่วมแบ่งปันข้อมูลให้เกิดความรู้ความเข้าใจที่กว้างขวาง และสร้างวัฒนธรรมค่านิยมที่ดีในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่แทน

เอกสารอ้างอิง

1. Kearns AD, Castro MC, Lourenco BH, Augusto RA, Cardoso MA, Team AS. Factors Associated with Age at Breastfeeding Cessation in Amazonian Infants: Applying a Proximal-Distal Framework. Matern Child Health J 2016;20:1539-48.