เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ยาฉีดคุมกำเนิด จะมีส่วนประกอบของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน โดยในน้ำนมจะพบปริมาณของฮอร์โมนนี้ 0.5-13 ไมโครกรัม¹ ผลในด้านการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในกลุ่มที่ฉีดยาคุมกำเนิดใน 48 ชั่วโมงหลังคลอดเทียบกับการใช้ยาหลอกไม่มีความแตกต่างกันในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และในกลุ่มที่ฉีดยาคุมกำเนิดใน 6 สัปดาห์หลังคลอดไม่พบความแตกต่างระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และน้ำหนักทารกที่ 26 สัปดาห์หลังคลอดเมื่อเทียบกับวิธีการคุมกำเนิดที่ไม่ใช้ฮอร์โมน² สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ยาฉีดคุมกำเนิดในระยะแรกหลังคลอดก่อนให้มารดากลับบ้านกับการหยุดเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ยังไม่ชัดเจน^3,4

หนังสืออ้างอิง

1.???????????? Schwallie PC. The effect of depot-medroxyprogesterone acetate on the fetus and nursing infant: a review. Contraception 1981;23:375-86.

2.???????????? Kapp N, Curtis K, Nanda K. Progestogen-only contraceptive use among breastfeeding women: a systematic review. Contraception 2010;82:17-37.

3.???????????? Brownell EA, Fernandez ID, Howard CR, et al. A systematic review of early postpartum medroxyprogesterone receipt and early breastfeeding cessation: evaluating the methodological rigor of the evidence. Breastfeed Med 2012;7:10-8.

4.???????????? Brownell EA, Fernandez ID, Fisher SG, et al. The effect of immediate postpartum depot medroxyprogesterone on early breastfeeding cessation. Contraception 2012.

เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? ยาแผ่นปิดผิวหนังคุมกำเนิด มีการศึกษาการใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจนแบบแผ่นปิดผิวหนังจะช่วยคุมกำเนิดขณะมารดาให้นมแม่ได้¹ โดยระดับฮอร์โมนในกระแสเลือดของมารดาต่ำเมื่อใช้ขณะ 6 สัปดาห์หลังคลอด

ยาคุมกำเนิดชนิดโปรเจสเตอโรนอย่างเดียว (progestin-only pill) มีการศึกษาการใช้ยาคุมกำเนิดชนิดนี้ใน 14 ชั่วโมงหลังคลอดเทียบกับการให้ยาหลอกไม่พบความแตกต่างในการเริ่มให้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และน้ำหนักทารกที่ขึ้นในช่วงสองสัปดาห์ และหากให้ใน 6 สัปดาห์หลังคลอด ไม่พบความแตกต่างในระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เมื่อเทียบกับวิธีการคุมกำเนิดที่ไม่ใช้ฮอร์โมน สำหรับน้ำหนักทารกไม่พบความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มที่ใช้ยานี้กับยาหลอกในช่วง 2 สัปดาห์หลังคลอด²

หนังสืออ้างอิง

1.???????????? Perheentupa A, Critchley HO, Illingworth PJ, McNeilly AS. Enhanced sensitivity to steroid-negative feedback during breast-feeding: low-dose estradiol (transdermal estradiol supplementation) suppresses gonadotropins and ovarian activity assessed by inhibin B. J Clin Endocrinol Metab 2000;85:4280-6.

2.???????????? Kapp N, Curtis K, Nanda K. Progestogen-only contraceptive use among breastfeeding women: a systematic review. Contraception 2010;82:17-37.

?

เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ข้อมูลของผลของการคุมกำเนิดในแต่ละวิธีต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ มีดังนี้

ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (combined contraceptive pill) จะมีส่วนประกอบของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน โดยในน้ำนมจะพบปริมาณของฮอร์โมนเอสโตรเจนร้อยละ 0.03-0.1ของขนาดที่ยารับประทาน¹ พบปริมาณของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ร้อยละ 0.1ของขนาดที่ยารับประทาน² มีการศึกษาที่ใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมเริ่มที่ 24 ชั่วโมงหลังคลอดพบว่าต้องให้น้ำนมเสริมหลังคลอดในวันที่แปดสูงกว่าในกลุ่มที่ใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมเทียบกับกลุ่มที่ใช้ยาหลอก ในการศึกษาที่ใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมขณะ 6 สัปดาห์หลังคลอด ไม่พบความแตกต่างในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ น้ำหนักทารก และผลเสียต่อสุขภาพทารก³ แต่ยังมีการศึกษาถึงระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่กับวิธีการคุมกำเนิดพบว่า การใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมสัมพันธ์กับมารดาเลี้ยงลูกด้วยนมผสมสูงถึง 14.5 เท่าในช่วงสามเดือนแรกหลังคลอด และ 11.7 เท่าในช่วงตั้งแต่สามเดือนถึงหกเดือน⁴ ดังนั้นไม่ควรให้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมในระยะแรกหลังคลอดเพราะอาจส่งผลต่อการลดปริมาณน้ำนมได้ และควรหลีกเลี่ยงการใช้ในมารดาที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่

หนังสืออ้างอิง

1.???????????? Hull VJ. The effects of hormonal contraceptives on lactation: current findings, methodological considerations, and future priorities. Stud Fam Plann 1981;12:134-55.

2.???????????? Johansson E, Odlind V. The passage of exogenous hormones into breast milk–possible effects. Int J Gynaecol Obstet 1987;25 Suppl:111-4.

3.???????????? Kapp N, Curtis KM. Combined oral contraceptive use among breastfeeding women: a systematic review. Contraception 2010;82:10-6.

4.???????????? van Wouwe JP, Lanting CI, van Dommelen P, Treffers PE, van Buuren S. Breastfeeding duration related to practised contraception in the Netherlands. Acta Paediatr 2009;98:86-90.

?

เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? เมื่อมารดาคลอดบุตร กระบวนการกระตุ้นการเลี้ยงลูกด้วยนมต้องเริ่มให้การสนับสนุน โดยเริ่มตั้งแต่การให้ลูกได้กระตุ้นดูดนมภายในครึ่งชั่วโมงแรกหลังคลอด ให้ผิวสัมผัสของทารกสัมผัสหน้าอกมารดาในระยะแรกคลอด จากนั้นให้การกระตุ้นอย่างต่อเนื่อง โดยให้ลูกกระตุ้นดูดนมทุก 2-3 ชั่วโมงจนกระทั่งมารดาสามารถเข้าเต้าและเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ด้วยตนเอง ประโยชน์ของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้รับการยอมรับและมีการสนับสนุนให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวหกเดือน หลังจากนั้นการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ยังสามารถให้ต่อเนื่องได้นานตามความต้องการของมารดาและทารก ในช่วงระยะหลังคลอดนี้มารดาที่ไม่พร้อมในการมีบุตรคนต่อไปหรือต้องการไว้ระยะของการมีบุตรไว้ให้มีบุตรในช่วงเวลาที่เหมาะสมมักได้รับคำปรึกษาและคำแนะนำเกี่ยวกับการคุมกำเนิด