การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่กับสถานการณ์ฉุกเฉิน

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

????????????? -มารดาจะพบกับสถานการณ์ฉุกเฉินทั่วโลกเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ภัยธรรมชาติ ได้แก่ แผ่นดินไหว วาตภัย และอุทกภัย ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อคนจำนวนมากและทำให้ขาดแคลนอาหาร สิ่งอุปโภคและบริโภคต่างๆ

??????????? -ในภาวการณ์เกิดโรคระบาด เช่น โรคอหิวาตกโรค โรคคอตีบ โรคมาเลเรีย การจัดหาอาหารที่สะอาด น้ำ หรือเครื่องใช้ในการดำรงชีพเป็นไปด้วยความลำบาก

??????????? -ในเหตุการณ์ฉุกเฉินเหล่านี้ การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเลี้ยงลูกด้วยแม่อย่างเดียว เป็นอาหารสำหรับทารกที่เชื่อถือได้ ปลอดภัย มีสารอาหารครบถ้วน และมีภูมิคุ้มกันป้องกันโรคสำหรับทารก นอกจากนี้ยังปราศจากค่าใช้จ่ายและไม่ต้องใช้น้ำสำหรับการจัดเตรียมนม

??????????? -การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ไม่จำเป็นต้องอาศัยบรรยากาศเงียบสงบอย่างสมบูรณ์แบบ นมแม่สะดวกในช่วงเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉิน การให้ลูกดูดนมแม่จะช่วยลดภาวะเครียด แม้ว่าในช่วงเกิดเหตุการณ์คับขัน การไหลของนมแม่อาจจะออกน้อยลง แต่การจัดสถานที่ที่ปลอดภัยให้กับมารดา จัดกลุ่มให้กำลังใจซึ่งกันและกัน พร้อมกับการสนับสนุนและสร้างความมั่นใจให้แก่มารดาจะช่วยให้มารดามีน้ำนมไหลดีขึ้น

??????????? -ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่จะมีความเสี่ยงสูงในสถานการณ์ฉุกเฉิน มารดาควรจะได้รับการประเมินความเสี่ยงเต็มที่ และควรกลับมาให้นมแม่หากยังสามารถทำได้ นอกจากนี้ควรได้รับการให้การสนับสนุนอื่นๆ ที่จำเป็นด้วย

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

 

การอภิปรายเรื่องความสำคัญของนมแม่หลังจบบทเรียนการอบรม

 

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? คำถาม มีความรู้สึกแตกต่างกันหรือไม่? ระหว่างการใช้คำพูดว่า ทารกที่กินนมแม่ป่วยน้อยกว่า และการพูดว่า ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่ป่วยมากกว่า?

??????????? ซึ่งเมื่อดูความนัยของคำพูดในประโยคแรก แสดงว่า ความเจ็บป่วยเป็นปกติในทารก และทารกที่กินนมแม่จะป่วยน้อยกว่าทารกที่ปกติที่ไม่ได้กินนมแม่ สำหรับประโยคที่สอง แสดงนัยว่า การกินนมแม่เป็นภาวะปกติ การไม่กินนมแม่เป็นความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้น

??????????? คำถาม ท่านจะตอบคำถามเพื่อนร่วมงานท่านอย่างไร หากเพื่อนร่วมงานของท่านมีความรู้สึกแย่ที่จะต้องบอกแม่ว่ามีอันตรายหากลูกไม่ได้กินนมแม่

??????????? บุคลากรทางการแพทย์ต้องไม่ลังเลที่จะบอกมารดาว่ามีความเสี่ยงหากมารดาสูบบุหรี่ระหว่างการตั้งครรภ์ มารดาคลอดที่บ้านโดยไม่มีบุคลากรที่มีความสามารถในการดูแลการคลอดดูแล และการปล่อยทารกทิ้งอยู่บ้านคนเดียวโดยไม่มีผู้ดูแล? จะเห็นว่ามีหลายสิ่งหลายอย่างที่เป็นอันตรายกับทารกที่มารดาควรหลีกเลี่ยง เช่นเดียวกับความเสี่ยงในการที่ไม่ได้ให้ลูกกินนมแม่ ดังนั้นมารดาควรมีสิทธิที่จะรับรู้และอาจจะรู้สึกไม่พอใจหรือโกรธหากท่านไม่ได้ให้ข้อมูลเหล่านี้

??????????? คำถามเพิ่มเติม (หากมีเวลาเสริม) ท่านรู้ค่าใช้จ่ายของการใช้นมผสมเลี้ยงดูทารก 6 เดือนหรือไม่?

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

 

ความเสี่ยงของการไม่ได้กินนมแม่

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

-ความเสี่ยงจากการไม่ได้กินนมแม่เกิดจาก

??????? การขาดการได้รับภูมิคุ้มกันที่มีในนมแม่ ซึ่งเป็นผลให้มีการเจ็บป่วยบ่อย

??????? การขาดความสมดุลของการได้รับสารอาหารที่จำเป็นที่จะช่วยในการพัฒนาการเจริญเติบโตของสมองและการพัฒนาการของลำไส้

??????????? -นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงของการใช้สารอาหารอื่นแทนนมแม่ ความเสี่ยงนี้ได้แก่

??????????? นมผสมอาจจะปนเปื้อนจากความผิดพลาดในการผลิต

??????????? นมผงอาจจะไม่สะอาด มีเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้ทารกติดเชื้อและเสียชีวิตได้

??????????? น้ำที่ใช้ล้างขวดนมอาจจะไม่สะอาด หรือน้ำที่ใช้ผสมนมอาจปนเปื้อน

??????????? ความผิดพลาดในการผสมหรือชงนม โดยอาจจะผสมข้นหรือจางเกินไป ทำให้ทารกเจ็บป่วยได้

??????????? คนในครอบครัวอาจจะผสมนมเจือจางเพื่อให้ใช้ได้นมขึ้น

??????????? นมผสมอาจจะทำให้ทารกที่ร้องไห้สงบลงได้ แต่จะนำไปสู่ปัญหาเรื่องน้ำหนักเกิน และการใช้อาหารแก้ปัญหาความรู้สึกทุกข์ใจ

??????????? น้ำหรือชาที่ให้แทนนม อาจทำให้ทารกกินนมได้น้อยลงเป็นผลให้น้ำหนักตัวขึ้นน้อย

??????????? การซื้อนมผสมเป็นค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นสำหรับครอบครัว ซึ่งหมายถึงการทำให้ค่าใช้จ่ายในด้านอาหารของสมาชิกในครอบครัวลดลงด้วย

??????????? การตั้งครรภ์ถี่อาจจะเป็นภาระของครอบครัวและสังคม

??????????? ค่าใช้จ่ายของโรงพยาบาลสูงขึ้นในการจ้างบุคลากร การใช้วัสดุการแพทย์และยาเพื่อใช้ในการดูแลการเจ็บป่วยที่เพิ่มขึ้น

??????????? -ความเสี่ยงในการใช้นมผสมแทนนมแม่อาจลดลงได้จากความตั้งใจ ใส่ใจในการดูแลการใช้นมผสมแทนนมแม่และการดูแลเรื่องความสะอาดในการเตรียม อย่างไรก็ตาม ยังมีความแตกต่างของส่วนประกอบของนมผสมกับนมแม่

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

?

นมแม่กับความสำคัญในมารดา ครอบครัว และสังคม

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? -เมื่อเปรียบเทียบสตรีที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่กับสตรีที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ พบว่าสตรีที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นในเรื่อง

??????? มะเร็งเต้านมและมะเร็งรังไข่บางชนิด

??????? กระดูกข้อสะโพกหักเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ

??????? มีปริมาณไขมันสะสมในระหว่างการตั้งครรภ์ค้างอยู่ และเกิดโรคอ้วนตามมาได้

??????? ภาวะซีดจากการเสียเลือดหลังคลอดมากกว่าเนื่องจากการหดรัดตัวของมดลูกน้อยกว่า และมีประจำเดือนมาเร็วกว่า

??????? การตั้งครรภ์กระชั้นชิดต่อเนื่องกัน เนื่องจากขาดการป้องกันการตั้งครรภ์ที่เป็นผลมาจากการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

??????? โอกาสการใกล้ชิดลูกน้อยกว่าสตรีที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่

??????????? -เมื่อทารกไม่ได้กินนมแม่ มีผลกระทบต่อครอบครัวด้วย ได้แก่

??????? ครอบครัวจะสูญเสียรายได้จากการต้องหยุดงานเมื่อลูกป่วย และเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นในการรักษาลูกป่วย

??????? ค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นในการซื้อและการจัดเตรียมนมผสม และยังต้องใช้เวลามากขึ้นในการเตรียมนมผสม

??????? ความวิตกกังวลเรื่องการขาดแคลนนมผสม หรือการป่วยของลูก

??????????? -ผลต่อสังคม ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่จะป่วยบ่อย จึงต้องมีการใช้บริการหน่วยงานในการรักษาพยาบาลเพิ่มขึ้น เสียค่าใช้จ่ายในด้านการดูแลรักษาพยาบาลเพิ่มขึ้นทั้งในช่วงระยะทารกและเมื่อเจริญเติบโตขึ้น สังคมต้องการทารกที่มีสุขภาพดี เมื่อเจริญเติบโตขึ้นจะมีความแข็งแรงและความฉลาด สามารถทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะส่งผลให้สังคมดีและน่าอยู่ การที่ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่เจ็บป่วยบ่อยจึงเกิดผลเสีย

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

?

 

นมแม่กับความสำคัญในทารก

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

นมแม่มีความสำคัญสำหรับเด็กทารก

??????????? -นมแม่

??????? ให้สารอาหารที่ครบถ้วนอย่างเป็นอุดมคติตามความต้องการของทารกในการเจริญเติบโตและพัฒนาการ

??????? ช่วยป้องกันการติดเชื้อได้หลายหลายและลดการตายของทารกจากบางสาเหตุ

??????? ลดความเสี่ยงในการเกิดภูมิแพ้ และภาวะบางอย่าง เช่น เบาหวาน ในครอบครัวที่มีประวัติเสี่ยงต่อโรคเหล่านี้

??????? ตั้งระบบกลไกในการควบคุมความดันโลหิต และลดภาวะโรคอ้วนเมื่อทารกเจริญเติบโตขึ้น

??????? พร้อมใช้และไม่ต้องเตรียม

??????????? -นมแม่เหมาะสมที่สุดสำหรับทารกในแต่ละคน โดยนมแม่จะปรับเปลี่ยนตามความต้องการของทารก

??????????? -ประโยชน์ที่ได้จากนมแม่จะสัมพันธ์กับลักษณะและระยะเวลาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ยิ่งเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวและมีระยะเวลานานยิ่งมีประโยชน์มาก

??????????? -ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่ จะมีความเสี่ยงในเรื่อง

??????? การติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร ระบบหายใจ และระบบทางเดินปัสสาวะ

??????? ผื่นแดงและผิวหนังแพ้ง่าย

??????? เนื้อตายในทางเดินอาหารและลำไส้ (necrotizing enterocolitis) ในทารกที่คลอดก่อนกำหนด

??????? การพัฒนาการช้ากว่า มีโอกาสในการเรียนสำเร็จและการทำงานหารายได้น้อยกว่า

??????? โอกาสสูงกว่าในการเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคอ้วน และโรคหัวใจเมื่อโตขึ้น

??????? โอกาสสูงกว่าในการเสียชีวิตในช่วงวัยทารกและวัยเด็กช่วงก่อนวัยเรียน

??????????? -เมื่ออยู่ที่สภาพแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการติดโรคและไม่สะอาด ทารกที่ไม่ได้กินนมแม่จะเสียชีวิตสูงกว่า 6-25 เท่าจากอาการท้องเสีย และ 4 เท่าจากการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ

??????????? -หากทารกได้กินนมแม่อย่างเดียวตั้งแต่แรกเกิดจนกระทั่งหกเดือน ประมาณการว่า ในแต่ละปีจะมีทารก 1.3 ล้านคนรอดชีวิตเพิ่มขึ้น และอีกหลายล้านคนมีชีวิตที่ยืนยาวขึ้นในทุกๆ ปี

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

?

 

แหล่งความรู้ เกี่ยวกับสูติ-นรีเวช (Obstetrics-Gynecology)