นมแม่ที่สมบูรณ์เต็มที่

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? -นมแม่ที่สมบูรณ์เต็มที่จะประกอบด้วยสารอาหารที่สำคัญ ได้แก่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน เกลือแร่ และน้ำในปริมาณที่ร่างกายทารกต้องการ ซึ่งนมแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงในแต่ละช่วงเวลาระหว่างวัน เปลี่ยนแปลงตามระยะเวลาของการให้นม เปลี่ยนแปลงตามความต้องการของทารก และเปลี่ยนแปลงตามโรคที่มารดามีการสัมผัสเชื้อ

??????????? -ส่วนประกอบของนมแม่ที่สมบูรณ์เต็มที่จะมีสารอาหารที่ช่วยระบบการย่อยอาหาร การเจริญเติบโต พัฒนาการและภูมิคุ้มกันต่อต้านการติดเชื้อ โดยสารอาหารในนมแม่จะยังคงประโยชน์แม้เมื่อทารกเจริญเติบโตขึ้น

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

 

 

 

นมแม่เมื่อทารกคลอดก่อนกำหนด

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

???????????? -นมแม่เมื่อมารดาคลอดทารกก่อนกำหนด จะมีปริมาณโปรตีนมากกว่าและมีแร่ธาตุบางชนิดสูงกว่า ได้แก่ ธาตุเหล็ก และมีคุณสมบัติในการต้านการติดเชื้อสูงกว่านมแม่ที่สมบูรณ์เต็มที่ ซึ่งจะเหมาะสมสำหรับทารกที่คลอดก่อนกำหนด

??????????? -นมแม่สามารถจะใช้ได้แม้ในช่วงที่ทารกยังไม่สามารถดูดนมจากเต้านมได้ โดยการให้นมแม่อาจให้ด้วยวิธีการป้อนนมด้วยถ้วย ใช้ช้อนป้อน หรือใช้สายยางต่อหลอดฉีดยา

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

หัวน้ำนมหรือน้ำนมเหลือง

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

หัวน้ำนมหรือน้ำนมเหลือง (colostrums): น้ำนมในระยะแรก

??????????? -หัวน้ำนมจะเริ่มผลิตจากเต้านมแม่เมื่อมารดาตั้งครรภ์ตั้งแต่อายุครรภ์เจ็ดเดือนและจะมีถึงช่วงสองสามวันแรกหลังคลอด ลักษณะน้ำนมจะข้น เหนียว สีจะมีตั้งแต่ใสถึงเหลือง

??????????? -หัวน้ำนมจะออกฤทธิ์คล้ายสีที่จะเคลือบปกป้องลำไส้ หากทารกกินน้ำหรือกินนมผสมหัวน้ำนมที่เคลือบลำไส้จะหลุดออก ทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ลำไส้ทารกได้ หัวน้ำนมเป็นภูมิคุ้มกันอันแรกของทารกที่ต้านเชื้อแบคทีเรียและไวรัส นอกจากนี้หัวน้ำนมจะช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ในลำไส้

??????????? -หัวน้ำนมจะเป็นสารอาหารที่สมบูรณ์แบบอันแรกสำหรับทารกที่อุดมไปด้วยโปรตีนและวิตามินเอสูงมากกว่าน้ำนมที่สมบูรณ์เต็มที่ (mature milk) หัวนมนมจะช่วยในการขับถ่าย และระบายขี้เทาในลำไส้ทารกซึ่งจะช่วยป้องกันภาวะตัวเหลืองในทารก

??????????? -หัวน้ำนมจะมีปริมาณน้อย ซึ่งจะเหมาะสมกับกระเพาะของทารกที่เล็กและไตของทารกที่ยังมีพัฒนาการยังไม่สมบูรณ์เต็มที่ที่จะจัดการกับสารน้ำในปริมาณที่มากได้ ทารกที่กินนมแม่ไม่ควรจะได้รับน้ำหรือน้ำหวานหากไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

นมแม่ปกป้องทารกได้อย่างไร?

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

????????? -ระบบภูมิคุ้มกันของทารกแรกเกิดยังไม่ได้มีการพัฒนาอย่างสมบูรณ์เต็มที่ จนเมื่ออายุ 3 ปีขึ้นไป

จึงจะมีการพัฒนาได้สมบูรณ์ นมแม่จะช่วยให้ภูมิคุ้มกันแก่ทารกในหลายๆ ทาง ได้แก่

??????? เมื่อมารดาได้รับการติดเชื้อ ร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันแอนติบอดีเพื่อต่อต้านการติดเชื้อ ภูมิคุ้มกันเหล่านี้จะผ่านไปสู่ทารกโดยผ่านนมแม่

??????? นมแม่จะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของทารก

??????? สารประกอบหลายตัวในนมแม่จะช่วยในการเจริญเติบโตของผนังเซลล์ของเซลล์เยื่อบุผิวในลำไส้ ซึ่งจะช่วยพัฒนาระบบการป้องกันโดยการกีดกันจุลินทรีย์หรือสารก่อภูมิแพ้ พร้อมทั้งช่วยซ่อมแซมความเสียหายจากการติดเชื้อ

??????? เม็ดเลือดขาวที่มีอยู่ในนมแม่จะสามารถทำลายแบคทีเรียได้

??????? สารประกอบที่อยู่ในนมแม่จะช่วยป้องกันการเกาะติดของจุลินทรีย์กับผนังเซลล์ในลำไส้ได้ ซึ่งหากเกาะติดกับผนังเซลล์ไม่ได้ก็จะผ่านออกจากลำไส้โดยไม่มีการติดเชื้อ

??????? การเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ในลำไส้จากการกินนมแม่จะช่วยลดโอกาสของเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นอันตรายลง

??????? สารอาหารในนมแม่ไม่เหมาะสมในการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นอันตราย เช่น lactoferrin จะแย่งจับธาตุเหล็กที่แบคทีเรียจะใช้ในการแบ่งตัว

-นมผสมไม่มีเซลล์ที่มีชีวิต ไม่มีสารต้านเชื้อโรคและแอนติบอดี ซึ่งไม่สามารถจะช่วยต้านการติดเชื้อได้

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

นมแม่มีความพิเศษอย่างไร?

hx

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? นมแม่มีสารอาหารที่พบแล้วกว่า 200 ชนิดและสารอื่นๆ ที่ยังไม่พบอีกโดยที่นมของสัตว์แต่ละชนิดจะมีความจำเพาะสำหรับทารกของตัวเอง เช่น นมวัวจะช่วยให้มีการเจริญเติบโตของกล้ามเนื้อและกระดูกอย่างรวดเร็ว ส่วนนมของมนุษย์จะมีการเจริญเติบโตช้าแต่มีการพัฒนาของสมองอย่างรวดเร็ว

??????????? นมแม่มีสารอาหารที่ครบถ้วนตามความจำเป็นของทารก นมแม่จะมีการปรับเปลี่ยนไปในแต่ละช่วงระยะในการเจริญเติบโตของทารก และนมแม่ยังเป็นสารน้ำหล่อเลี้ยงที่มีชีวิตโดยมีภูมิคุ้มกันต่อต้านการติดเชื้อโรค

หนังสืออ้างอิง

1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009

 

แหล่งความรู้ เกี่ยวกับสูติ-นรีเวช (Obstetrics-Gynecology)