รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
????????????? บุคลากรทางการแพทย์ควรจะสามารถที่จะบอกได้ว่าทารกอ้าปากอมหัวนมและลานนมได้ดีหรือไม่ด้วยการดูจากลักษณะภายนอก
รูปที่ 1
????????????? สังเกตจากรูปที่ 1 แสดงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมที่ดี1 จะมีลักษณะที่สังเกตได้ ดังนี้
??????? ปากของทารกจะเปิดกว้าง
??????? ริมฝีปากล่างจะปลิ้นออก
??????? คางจะสัมผัสกับเต้านมหรืออยู่ชิดกับเต้านม
??????? จะมองเห็นลานนมทางด้านบนของปากทารกมากกว่าลานนมที่อยู่ทางด้านล่าง
??????????? -การสังเกตเห็นลานนมมากหรือลานนมน้อยไม่ใช่สิ่งที่บอกถึงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมดีเสมอไป เนื่องจากมารดาบางคนอาจมีขนาดลานนมใหญ่หรือในบางคนอาจมีขนาดลานนมเล็ก แต่ลักษณะที่จะบอกได้ดีกว่าคือ การที่เห็นลานนมด้านบนของปากทารกมากกว่าลานนมทางด้านล่าง
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
รูปที่ 2 แสดงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมที่ไม่ดี จะมีลักษณะดังนี้
??????????? -หัวนมและลานนมไม่ยืดออกเป็นจุก
-ท่อน้ำนมที่อยู่ใต้ลานนมอยู่ในปากทารก
??????????? -ลิ้นทารกไม่ยื่นออกมาข้างหน้า ยังอยู่ในปาก และไม่กดไล่น้ำนมจากท่อน้ำนมที่อยู่ใต้ลานนม
??????????? -ลักษณะของการดูดนมนี้คือการเข้าเต้าที่ไม่ดี ทารกจะดูดเฉพาะหัวนม ซึ่งจะทำให้มารดาเจ็บหัวนม การดูดนมจะไม่มีประสิทธิภาพและทำให้ทารกไม่ได้น้ำนม
รูปที่ 2 แสดงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมที่ไม่ดี1
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
?? ? ????? การดูดนมของทารกจะช่วยควบคุมการสร้างฮอร์โมนโปรแลคติน กลไกออกซิโตซิน และลดสารยับยั้งการสร้างน้ำนมในเต้านม สำหรับมารดาที่ต้องการให้มีน้ำนมเพียงพอสำหรับลูกต้องให้ลูกดูดนมบ่อยๆ และดูดนมอย่างถูกต้อง ลูกจะดูดนมไม่ได้ดีหากดูดเฉพาะหัวนม ???????????????????????????????????? รูปที่ 1 แสดงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมที่ดี1
??????????? รูปที่ 1 แสดงการอ้าปากอมหัวนมและลานนมที่ดี จะมีลักษณะดังนี้
??????????? -หัวนมและลานนมจะยึดยาวออกมามีลักษณะเป็นจุก (teat) อยู่ในปากทารก
??????????? -ท่อน้ำนมที่อยู่ใต้ลานนมอยู่ในปากทารก
??????????? -ลิ้นของทารกจะยื่นออกมาข้างหน้าบนเหงือกด้านล่าง เพื่อที่จะกดไล่นมออกจากเต้านม สิ่งนี้เรียกว่า การดูดนม
??????????? -เมื่อทารกอ้าปากอมหัวนมและลานนมในลักษณะนี้ คือการเข้าเต้าที่ดีและจะทำให้การดูดนมมีประสิทธิภาพ
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????????? บางครั้งมารดาอาจสังเกตว่า น้ำนมจะมีอยู่เพียงข้างเดียว โดยอีกข้างหนึ่งไม่มีน้ำนม หากทารกกระตุ้นและดูดเต้านมอยู่ข้างเดียว สาเหตุเนื่องจากในน้ำนมมีสารที่ยับยั้งการสร้างน้ำนมอยู่ หากมีอยู่มาก ไม่มีทารกดูดหรือมีการปั๊มนมออกไป สารนี้จะมีผลไปยับยั้งการสร้างน้ำนม หากมีการดูดของทารกหรือการปั๊มนมสารยับยั้งนั้นจะลดลง การผลิตน้ำนมจะเพิ่มขึ้น
ในการป้องการสารยับยั้งการสร้างน้ำนมสะสมและทำให้ลดการสร้างน้ำนม แนะนำการปฏิบัติดังนี้
??????? ดูให้มั่นใจว่าทารกอมหัวนมและลานนมได้ดี
??????? ให้การกระตุ้นดูดนมบ่อยๆ
??????? ปล่อยให้ทารกดูดนมนานตามความต้องการในเต้านมแต่ละข้าง
??????? .ให้ทารกดูดนมจนเกลี้ยงเต้าในเต้านมข้างหนึ่งก่อนที่จะเปลี่ยนไปดูดในเต้านมอีกข้าง
??????????? “หากทารกไม่ดูดนม การบีบหรือปั๊มนมออก จะทำให้การสร้างน้ำนมยังคงมีอย่างต่อเนื่อง”
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009
?
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
การหลั่งออกซิโตซินจะถูกยับยั้งชั่วคราวได้โดย
??????? ความเจ็บปวดที่รุนแรงจากหัวนมแตก การเย็บแผลผ่าตัดคลอดและการเย็บฝีเย็บ
??????? ความเครียดจากสาเหตุต่างๆ รวมทั้งความวิตกกังวล ความสงสัย หรือความอับอาย
??????? แอลกอฮอล์และนิโคติน
-ต้องระลึกไว้เสมอการพูดสื่อสารกับมารดาอย่างเหมาะสมจะช่วยให้น้ำนมมารดามาได้ดีขึ้น แต่หากพูดสื่อสารไม่เหมาะสม ทำให้มารดาวิตกกังวลจะมีผลต่อการหลั่งของออกซิโตซิน
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009
?
แหล่งความรู้ เกี่ยวกับสูติ-นรีเวช (Obstetrics-Gynecology)