คลังเก็บหมวดหมู่: คำถามที่พบบ่อย

คำถามที่พบบ่อย

การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อช่วยการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อมีประโยชน์ในหลากหลายด้านรวมทั้งในเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว โดยการทบทวนอย่างมีระบบพบว่า การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อนมแม่จะช่วยเพิ่มการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 2.19 เท่า ซึ่งหากเป็นมารดาที่คลอดทางช่องคลอด การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจะช่วยเพิ่มการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 2.45 เท่า ขณะที่มารดาที่ผ่าตัดคลอด การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจะช่วยเพิ่มการโอบการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 1.44 เท่า และในด้านระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจะช่วยเพิ่มอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในช่วงสามเดือนแรก 2.47 เท่า สำหรับการโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจะช่วยเพิ่มอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในช่วงสามเดือนถึงหกเดือน 1.71 เท่า1 ซึ่งโดยสรุปการโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจึงช่วยเพิ่มทั้งอัตราและระยะเวลาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว

เอกสารอ้างอิง

1.        Karimi FZ, Miri HH, Khadivzadeh T, Maleki-Saghooni N. The effect of mother-infant skin-to-skin contact immediately after birth on exclusive breastfeeding: a systematic review and meta-analysis. J Turk Ger Gynecol Assoc 2020;21:46-56.

การใช้นมแม่ในการรักษาโรค

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

นมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก แต่นอกเหนือจากการใช้นมแม่เป็นอาหารสำหรับทารกแล้ว ยังมีการศึกษาการใช้นมแม่ในจุดประสงค์อื่น ๆ ในการรักษาโรคด้วย ได้แก่ การใช้นมแม่เพื่อรักษาหัวนมที่แตก การใช้นมแม่ในการรักษาผิวหนังอักเสบจากผื่นผ้าอ้อม การใช้นมแม่ในการรักษาสิวที่เกิดในทารก และการใช้นมแม่เพื่อช่วยในการบำรุงผิวพรรณ1  ซึ่งพบว่าเป็นทางเลือกในการรักษาที่ได้ผลดี ดังนั้น หากมารดามีความเข้าใจและใช้นมแม่ในการดูแลรักษานอกเหนือจากการให้เป็นอาหารสำหรับทารก ก็จะช่วยให้มีใช้นมแม่อย่างมีประสิทธิภาพ ลดการใช้ยาที่เป็นเคมีภัณฑ์ เป็นผลดีต่อสิ่งแวดล้อม และเป็นการส่งเสริมการใช้หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงด้วย

เอกสารอ้างอิง

1.        Karcz K, Makuch J, Walkowiak M, Olejnik I, Krolak-Olejnik B. Non-nutritional “paramedical” usage of human milk – knowledge and opinion of breastfeeding mothers in Poland. Ginekol Pol 2020;91:79-84.

ครอบครัวที่เป็นคู่เพศหญิงกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ปัจจุบันมีการยอมรับเรื่องการข้ามเพศมากขึ้น ดังนั้นคู่ที่อยู่ด้วยกันอาจเป็นคู่เพศหญิงหรือคู่ระหว่างเพศชายก็ได้ แต่ในกรณีที่คู่ที่สร้างครอบครัวเป็นเพศหญิงเหมือนกัน เมื่อมีลูกแล้ว จะมีการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างไรนั้น? มีการศึกษาในเรื่องนี้ในสหรัฐอเมริกาพบว่า มารดาที่คลอดจะมีความตั้งใจที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างมาก มีการค้นคว้าหรือหาข้อมูลเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการกระตุ้นน้ำนมมากขึ้น และมารดาที่ไม่ได้คลอดทารกจะสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ รวมทั้งมีการกระตุ้นน้ำนม และร่วมแสดงบทบาทความเป็นแม่1  ดังนั้น ความเข้าใจลักษณะของความเป็นแม่ในคู่ที่เป็นเพศหญิง จะทำให้บุคลากรทางการแพทย์สามารถดูแลและให้คำปรึกษามารดาได้อย่างเหมาะสม  

เอกสารอ้างอิง

1.        Juntereal NA, Spatz DL. Breastfeeding experiences of same-sex mothers. Birth 2020;47:21-8.

ความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เกิดขึ้นจากอะไร

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

มีข้อสงสัยว่าความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เกิดจากอะไร เกิดขึ้นเองหรือเป็นผลจากการเรียนรู้ของมารดา หากเราสังเกตในเรื่องนี้ก็จะพบว่า มารดาบางคนแม้ไม่เคยเลี้ยงลูกด้วยนมแม่แต่ก็มีความเชื่อมั่นว่าตนเองสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ นอกจากนี้ ยังมีการศึกษาว่า ความฉลาดทางอารมณ์ก็ไม่มีความสัมพันธ์กับความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่1  สิ่งนี้น่าจะสนับสนุนว่าความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่น่าจะมีผลมาจากสัญชาตญาณที่เกิดขึ้นเองของมารดา แต่ก็เป็นที่ทราบกันว่า การให้ความรู้และการจัดฝึกฝนทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะสัมพันธ์กับความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ด้วย ดังนั้น น่าจะเป็นไปได้ว่า ความเชื่อมั่นในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อาจเกิดขึ้นได้เองและสามารถเกิดขึ้นได้จากปัจจัยสนับสนุนอื่น ๆ จากสิ่งแวดล้อมด้วย

เอกสารอ้างอิง

1.        Karakoc H, Mucuk O, Ozkan H. The Relationship of Emotional Intelligence and Breastfeeding Self-Efficacy in Mothers in the Early Postpartum Period. Breastfeed Med 2020;15:103-8.

การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ป้องกันการเกิดเบาหวานในมารดาที่มีความเสี่ยง

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

มารดาที่มีเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์จะมีความเสี่ยงในการเกิดเบาหวานเมื่ออายุเพิ่มขึ้น ซึ่งปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงคือภาวะอ้วนของมารดา มีการศึกษาการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร่วมกับการจัดโปรแกรมป้องกันการเกิดเบาหวานโดยการติดตามสื่ออิเล็คโทรนิกส์ผ่านเฟสบุ๊กพบว่า การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร่วมกับการจัดโปรแกรมป้องกันการเกิดเบาหวานสามารถช่วยให้มารดาควบคุมน้ำหนักให้มีดัชนีมวลกายอยู่ในเกณฑ์ปกติได้ดีกว่าการใช้โปรแกรมป้องกันการเกิดเบาหวานอย่างเดียวหรือการให้การดูแลตามปกติหลังคลอด1 ดังนั้น การจัดระบบการติดตามสื่ออิเล็คโทรนิกส์ผ่านออนไลน์อาจเป็นวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการใช้งานหรือเข้าถึงการดูแลสุขภาพของมารดาในยุค Gen Y หรือ Gen Z

เอกสารอ้างอิง

1.        Jacobson LT, Collins TC, Lucas M, et al. Electronic Monitoring Of Mom’s Schedule (eMOMS): Protocol for a feasibility randomized controlled trial to improve postpartum weight, blood sugars, and breastfeeding among high BMI women. Contemp Clin Trials Commun 2020;18:100565.