รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

การวางแผนอนุญาตให้มารดากลับบ้าน¹ เป็นสิ่งที่จำเป็น เพื่อเตรียมความพร้อมให้มารดาสามารถจะปฏิบัติตัวได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมในกรณีที่พบปัญหาและอุปสรรคในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ รายละเอียดของการวางแผนอนุญาตให้มารดากลับบ้าน ควรครอบคลุมในหัวข้อต่อไปนี้

• มารดาควรได้รับสังเกตและประเมินว่ามีการให้นมลูกที่มีประสิทธิภาพก่อนที่จะได้รับอนุญาตให้กลับบ้าน รวมทั้งได้รับคำแนะนำอื่น ๆ ที่จำเป็นด้วย
• จัดให้มีการนัดติดตามมารดาและทารกหลังคลอด 3-5 วัน (หรือภายใน 48-72 ชั่วโมงหลังจากที่ได้รับอนุญาตให้ออกจากโรงพยาบาล) โดยในระหว่างการนัดติดตาม ควรมีการชั่งน้ำหนักทารก สอบถามเรื่องความถี่และลักษณะของการปัสสาวะและอุจจาระของทารก ตรวจร่างกายและสังเกตการดูดนมแม่ของทารก และในการนัดติดตามทุกครั้ง ควรมีการสอบถามเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ชื่นชมและให้กำลังใจในกรณีที่มารดาเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้สำเร็จ นอกจากนี้ ควรสอบถามถึงปัญหาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพื่อให้การวินิจฉัยและให้คำปรึกษาแนวทางในการแก้ไขตั้งแต่ในระยะแรก
• หากปัญหาเกิดขึ้นก่อนการนัดติดตาม มารดาควรได้รับคำแนะนำว่าต้องติดต่อใครและในกรณีที่ฉุกเฉิน มารดาควรทำอย่างไร

เอกสารอ้างอิง

1.            Naylor AJ, Wester RA. Lactation management self-study modules, level 1, fourth edition. In: International W, ed.2014.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

บางคนอาจสงสัยว่า ชุมชนที่เป็นมิตรกับทารก (Baby Friendly Communities) คืออะไร ก็ต้องบอกว่าคือ โครงการต่อเนื่องจากความสำเร็จของบันไดสิบขั้นสู่ความสำเร็จของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และโครงการโรงพยาบาลสายสัมพันธ์แม่ลูกในการสนับสนุนมารดาและครอบครัวที่ต้องการให้ทารกและเด็กเล็กได้รับอาหารที่ดีและเหมาะสมที่สุด การขยายแนวคิดเหล่านี้ให้นอกเหนือไปจากการดำเนินงานในโรงพยาบาลเข้าสู่ชุมชนจึงเกิดขึ้น โดยชุมชนเริ่มที่จะนำแนวคิดนี้ไปปรับ “บันไดสิบขั้น” ไปใช้กับสถานที่อื่น ๆ ที่ไม่ใช่โรงพยาบาล ซึ่งได้มีการดำเนินการในกฎหมายที่เกี่ยวข้องและกฎระเบียบที่รองรับสำหรับมารดาที่จะสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมในที่ทำงาน โดยมีการสนับสนุนให้มีการนำทารกไปที่ทำงาน และจัดสถานที่รับเลี้ยงทารกรองรับ จับคู่และจัดเวลาของมารดามีช่วงเวลาที่จะให้นมทารกที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่รวมทั้งมีการจัดสถานที่ที่เหมาะสมในการบีบหรือปั๊มนมขณะที่มารดาอยู่ที่ทำงาน¹

เอกสารอ้างอิง

1.            Naylor AJ, Wester RA. Lactation management self-study modules, level 1, fourth edition. In: International W, ed.2014.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ในปี ค.ศ.1992 กองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติและองค์การอนามัยโลกได้จัดทำโครงการระดับนานาชาติเพื่อพัฒนา ประเมิน และรับรองโรงพยาบาลสายสัมพันธ์แม่ลูกตามความสมัครใจ โดยใช้ “บันไดสิบขั้น” เป็นแกนหลักในการดำเนินงาน  ซึ่งหลักฐานของ “การเป็นแบบอย่างของผู้เรียกร้อง (Code Compliant)” หลักเกณฑ์ที่ว่าด้วยการตลาดอาหารทารกและเด็กเล็ก และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องได้รวมอยู่ในเกณฑ์การประเมิน ทำให้หลักเกณฑ์ที่ว่าด้วยการตลาดอาหารทารกและเด็กเล็ก และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องเป็นเสมือนบันไดขั้นที่สิบเอ็ด เกณฑ์ของการเป็น“ Code Compliant” คือโรงพยาบาลต้องไม่รับการให้ฟรีหรือรับบริจาคนมผงดัดแปลงสำหรับทารก แต่ต้องทำการจัดซื้อเพื่อใช้ในโรงพยาบาล นอกจากนี้ โรงพยาบาลต้องไม่อนุญาตให้มีการใช้การส่งเสริมทางการตลาดโดยการแจกนมผงดัดแปลงสำหรับทารกในชุด“ ของขวัญ” ที่มอบให้ฟรีกับคุณแม่คนใหม่ที่ได้รับอนุญาตให้กลับบ้าน¹

หมายเหตุ  คู่มือโดยละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับความรับผิดชอบเฉพาะของบุคลากรทางการแพทย์ภายใต้หลักเกณฑ์ที่ว่าด้วยการตลาดอาหารทารกและเด็กเล็ก และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องที่มีการเผยแพร่โดยศูนย์เอกสารข้อกำหนดระหว่างประเทศ (International Code Documentation Center หรือคำย่อคือ ICDC) สำหรับสำเนาเอกสารนี้สามารถติดต่อขอได้จากสำนักงานเครือข่ายปฏิบัติการด้านอาหารทารกระหว่างประเทศ (International Baby Food Action Network หรือคำย่อคือ IBFAN) ที่ปีนัง ประเทศมาเลเซีย

ข้อมูลรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักเกณฑ์ที่ว่าด้วยการตลาดอาหารทารกและเด็กเล็ก และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องสามารถค้นได้จากเว็บไซต์ต่อไปนี้:

International Baby Food Action Network: www.ibfan.org

World Alliance for Breast feeding Action (WABA): www. waba.org.my

เอกสารอ้างอิง

1.            Naylor AJ, Wester RA. Lactation management self-study modules, level 1, fourth edition. In: International W, ed.2014.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ในช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1960 มีการใช้กลไกทางด้านการตลาดของอาหารทดแทนนมแม่เพิ่มขึ้นเพื่อที่จะแข่งขันกับการให้นมแม่ในทารกแรกเกิด โดยเริ่มพบในพื้นที่บางส่วนของแอฟริกาและภูมิภาคอื่น ๆ ในช่วงยุคแรกที่มีการพัฒนาทางเศรษฐกิจ ซึ่งบุคลากรทางการแพทย์ที่ทำงานในพื้นที่เหล่านี้ได้สังเกตพบว่า ทารกที่ได้รับอาหารทดแทนนมแม่จะสัมพันธ์กับการเพิ่มการพบภาวะทุพโภชนาการ อาการท้องร่วง และการเสียชีวิตของทารกในพื้นที่เฝ้าระวัง มีผลทำให้หน่วยงานที่ดูแลสุขภาพระหว่างประเทศและประชาชนทั่วไปเกิดความวิตกกังวลอย่างมาก จนกระทั่งในปี ค.ศ.1981 หลังจากที่มีการประชุมระหว่างประเทศหลายครั้งและมีการศึกษาทางข้อกฎหมาย เหล่าประเทศสมาชิกของสมาคมสุขอนามัยโลก (World Health Assembly หรือคำย่อคือ WHA) ยกเว้นสหรัฐอเมริกา ได้กำหนดแนวทางในการแก้ไขปัญหาโดยมีมติกำหนด หลักเกณฑ์ที่ว่าด้วยการตลาดอาหารทารกและเด็กเล็ก และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง (The International Code of Marketing of Breastmilk Substitutes หรือใช้คำย่อว่า code นมแม่) ซึ่งหลักเกณฑ์นี้จะได้รับการปรับปรุงทุก 2 ปีผ่านการเห็นชอบของ WHA โดยจะมีการกำหนดแนวทางสำหรับบริษัทที่ผลิตและทำการตลาดอาหารทดแทนนมแม่ ขวดนมและจุกนม และแนวทางสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ที่จะให้คำแนะนำในการใช้อาหารทดแทนนมแม่สำหรับทารกป่วย และบทบาทของรัฐบาลที่มีหน้าที่รับผิดชอบสุขภาพของประชาชน¹

เอกสารอ้างอิง

1.            Naylor AJ, Wester RA. Lactation management self-study modules, level 1, fourth edition. In: International W, ed.2014.