รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? แบบสังเกตการให้นมลูก เป็นแนวใทางในการให้บุคลากรทางการแพทย์หรือมารดาสังเกตการให้นมลูกเพื่อการเสนอแนวทางในการช่วยเหลือเพิ่มเติม แบบสังเกตมีตัวอย่างดังนี้
แบบสังเกตการให้นมลูก
ชื่อมารดา…………………………………………………………………………. วันที่……………………………..
ชื่อทารก…………………………………………………………………………..อายุ……………………………….
การสังเกตทั่วไป
มารดา??????????????????????????????????????????????????????????????????????? มารดา
? มารดาสุขภาพดี???????????????????????????????????????????????????????? ? มารดาป่วยหรือซึมเศร้า
? มารดาสบายและผ่อนคลาย???????????????????????????????????????? ? มารดาเครียด ไม่สบายหรือผ่อนคลาย
? มีความผูกพันระหว่างแม่ลูก???? ??????????? ??????????????????????? ? ไม่มีการสบสายตาระหว่างแม่ลูก
ทารก??????????????????????????????????????????????????????????? ทารก
? ทารกสุขภาพดี?????????????????????????????????????????????????????????? ? ทารกง่วงซึมหรือป่วย
? ทารกสงบและผ่อนคลาย???????????????????????????????????????????? ? ทารกกระวนกระวายหรือร้องไห้
? ทารกเข้าหาเต้านมหรืออ้าปากอมหัวนมถ้าหิว????????????????? ? ทารกไม่เข้าหาเต้านมหรืออ้าปากอมหัวนม
การสังเกตเต้านม
? เต้านมปกติดี????????????????????????????????????????????????????????????? ? เต้านมบวม แดงหรือปวด
? ไม่ปวดหรือรู้สึกไม่สบาย?????????????????????????????????????????????? ? เจ็บหัวนมหรือเต้านม
? มีการพยุงเต้านมโดยนิ้วห่างจากหัวนม?????????????????????????? ? เต้านมถูกพยุงโดยนิ้วมืออยู่ที่ลานนม
? หัวนมยื่นยาวออกมา??????????????????????????????????????????????????? ? หัวนมเรียบ ไม่ยื่นยาวออกมา
ท่าของทารก
? ศีรษะและลำตัวอยู่ในแนวเดียวกัน??????????????????????????????? ? คอหรือศีรษะต้องบิดเพื่อดูดนม
? ลำตัวทารกแนบชิดกับมารดา??????????????????????????????????????? ? ลำตัวทารกห่างจากมารดา
? มีการพยุงหรือรองทารกทั้งตัว??????????????????????????????????? ? มีการพยุงหรือรองทารกเฉพาะศีรษะกับคอ
? เมื่อทารกเข้าหาเต้านม จมูกอยู่ที่หัวนม? ???????????? ?เมื่อทารกเข้าหาเต้านม ริมฝีปากล่างหรือคางอยู่ที่หัวนม? ?
การอ้าปากอมหัวนมและลานนมของทารก
? เห็นลานนมเหนือริมฝีปากบนมากกว่า??????????????????????????? ? เห็นลานนมเหนือริมฝีปากล่างมากกว่า
? ทารกอ้าปากกว้าง?????????????????????????????????????????????????????? ? ทารกไม่อ้าปากกว้าง
?? ริมฝีปากล่างปลิ้นออก??????????????????????????????????????????????? ? ริมฝีปากล่างตรงหรือม้วนเข้า
? คางทารกชิดกับเต้านม??????????????????????????????????? ? คางทากไม่ชิดกับเต้านม
การดูดนมของทารก
? จังหวะช้า ดูดนานและพัก??????????????????????????????????????????? ? จังหวะเร็ว ดูดสั้นๆ
? แก้มป่องขณะดูด??????????????????????????????????????????????????????? ? แก้มบุ๋มขณะดูด
? ทารกผละจากเต้าเมื่อดูดเสร็จ?????????????????????????????????????? ? มารดานำทารกออกจากเต้า
? มารดาสังเกตเห็นกลไกออกซิโตซิน??????????????????????????????? ? ไม่พบลักษณะกลไกออกซิโตซิน
ข้อสังเกต………………………………………………………………………………………………………………
หนังสืออ้างอิง
1.????? WHO/UNICEF. BFHI Section 3: Breastfeeding promotion and support in a baby-friendly hospital ? 20-hour course. ?2009