รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ?โดยทั่วไป ขณะมารดาให้นมบุตรจะมีความกังวลเมื่อเจ็บป่วยและจำเป็นต้องใช้ยาในการรักษา ความวิตกกังวลของมารดาส่วนใหญ่จะกลัวผลของยาที่ผ่านน้ำนมไปสู่ลูกจนเกิดอันตราย ซึ่งมีหลักการที่บุคลากรทางการแพทย์รวมทั้งมารดาสามารถนำไปใช้ในการใช้ยาในช่วงให้นมบุตร ดังนี้

? ? ? ? ? ? ?1.ทบทวนความจำเป็น โดยพิจารณาว่า การใช้ยานั้นจำเป็นต้องใช้หรือไม่ และมีทางเลือกอื่นๆ ในการรักษาหรือไม่ โดยการปรึกษาแพทย์ รวมทั้งต้องแจ้งแพทย์ว่า ?มารดาให้นมบุตรอยู่? และขอให้แพทย์ช่วยพิจารณาในการเลือกใช้ยาตามความจำเป็น

? ? ? ? ? ? ?2.เลือกใช้ยาที่ออกฤทธิ์สั้น ไม่มีผลเสียต่อทารกหรือมีอาการข้างเคียงที่พบในทารกได้น้อย

? ? ? ? ? ? ?3.เลือกใช้ยาที่ผ่านน้ำนมน้อย ซึ่งทำให้ปริมาณที่ทารกได้รับน้อย ซึ่งจะลดโอกาสการเกิดอันตราย

? ? ? ? ? ? ?4.หากจำเป็นต้องใช้ยา ควรรับประทานยาหลังการให้นมบุตร ซึ่งการเลือกรับประทานยาในช่วงนี้จะทำให้ร่างกายของมารดาสามารถจะกำจัดยาได้ในระยะเวลาราว 2-3 ชั่วโมงก่อนจะถึงเวลาที่จะให้นมมื้อต่อไป ขนาดของยาที่มารดารับประทานที่อยู่ในกระแสเลือดจะลดลง ทำให้ปริมาณยาที่ทารกจะได้รับ ลดลงด้วย

? ? ? ? ? ?ในกรณีที่มารดามีข้อสงสัยเรื่องข้อมูลของยาและผลกระทบต่อทารกในมารดาที่ใช้ยาในระหว่างการให้นมบุตร หากต้องการศึกษาถึงรายละเอียด บุคลากรทางการแพทย์หรือมารดาอาจศึกษาจากเว็บไซด์ LactMed ซึ่งเป็นฐานของมูลที่ใช้ทางการแพทย์และมีความน่าเชื่อถือ ข้อมูลเหล่านี้สามารถเข้าถึงได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเข้าถึงข้อมูล (ยกเว้นค่าอินเตอร์เน็ต) อย่างไรก็ตาม อาจมีข้อจำกัดในเรื่องภาษาที่เป็นภาษาอังกฤษและการใช้ศัพท์ทางการแพทย์ซึ่งหากไม่คุ้นเคย อาจทำความเข้าใจยาก

เอกสารอ้างอิง

1. Bunik M. Breastfeeding telephone triage and advice. 2^nd?ed. The American Academy of Pediatrics 2016.