รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????????? เต้านมในระหว่างการตั้งครรภ์จะมีพัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงที่จะสร้างน้ำนมรองรับการให้นมบุตร โดยต่อมน้ำนมจะทำหน้าที่สร้างน้ำนม หลังคลอดเมื่อการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนจะกระตุ้นให้เกิดการหลั่งน้ำนม ซึ่งน้ำนมในระยะแรกจะเป็นน้ำนมเหลือง หรือหัวน้ำนมที่จะเป็นเสมือนน้ำนมทองที่มีภูมิคุ้มกันที่ส่งผ่านจากมารดาสู่บุตรสูง สองถึงสามวันต่อมา นมแม่จะพัฒนาการที่มีน้ำตาล ไขมัน และน้ำในสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นโดยให้เหมาะกับกระเพาะของทารกที่เริ่มขยายขึ้นและความต้องการสารอาหารที่เพิ่มขึ้น โดยน้ำนมยังแบ่งเป็นน้ำนมที่ไหลออกมาก่อนตอนต้นเรียกว่า น้ำนมส่วนหน้า ที่มีสัดส่วนของน้ำตาลสูง และน้ำนมที่อยู่ในเต้านมในส่วนหลังจากที่ทารกกินนมไปได้ระยะหนึ่งแล้วเรียกว่า น้ำนมส่วนหลัง ที่จะมีสัดส่วนของไขมันที่สูงกว่า

? ? ? ? ? ? ? มารดาควรทำความเข้าใจถึงลักษณะการสร้างน้ำนมและการเก็บน้ำนมที่เต้านมในส่วนหน้าหรือส่วนแรกและส่วนหลัง ซึ่งจะมีผลต่อการดูแลทารก โดยมารดาที่ให้ลูกกินเฉพาะน้ำนมส่วนหน้าจะถ่ายบ่อย ทารกกินนมแล้วไม่อยุ่ท้อง หิวต้องกินบ่อยๆ ทำให้มารดาอาจคิดว่าตนเองมีน้ำนมไม่เพียงพอ จนต้องไปเสริมให้นมผงดัดแปลงสำหรับทารกซึ่งทำให้ลดคุณค่าของการให้นมแม่และทารกอาจสับสนระหว่างการกินนมจากเต้ากับจากจุกนมได้ ดังนั้น มารดาควรให้ลูกกินนมจนเกลี้ยงเต้าจะทำให้ทารกได้น้ำนมส่วนหลังที่มีส่วนประกอบของไขมันมากกว่า ทำให้ทารกอิ่มท้องและหลับได้นานขึ้น ควรเข้าใจในการสร้างน้ำนมและลักษณะของน้ำนมจึงมีความจำเป็นอย่างมากที่มารดาต้องทำความเข้าใจเพื่อการให้นมแม่ได้อย่างเหมาะสม