จากการโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อสู่การโอบอุ้มทารก

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????????? เป็นที่ทราบกันเป็นอย่างดีว่า การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อ (kangaroo mother care หรือ skin-to-skin contact) มีประโยชน์ต่อทั้งทารกที่คลอดครบกำหนดและทารกที่คลอดก่อนด้วย โดยรายละเอียดของประโยชน์ที่มี ได้แก่

  1. ช่วยให้อัตราการเต้นของหัวใจทารกอยู่ในเกณฑ์ปกติ
  2. ช่วยให้อัตราการหายใจของทารกคงที่
  3. ช่วยควบคุมอุณหภูมิกายของทารกให้เหมาะสม
  4. ช่วยเพิ่มน้ำหนักตัวและการเจริญเติบโตของสมองทารก
  5. ช่วยลดจำนวนวันในการนอนโรงพยาบาล
  6. ช่วยให้ทารกหลับได้นานขึ้น
  7. ช่วยลดความเจ็บปวดและความเครียดของทารก
  8. ส่งเสริมให้ทารกดูดนมจากเต้าได้เร็วขึ้นและเพิ่มความรักความผูกพันระหว่างมารดาและทารก

? ? ? ? ? ? ซึ่งในการโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อ เน้นให้อุ้มทารกที่สวมเฉพาะผ้าอ้อม เพื่อให้ผิวกายของทารกได้สัมผัสกับมารดา โดยจัดแขนขาทารกให้อยู่ในท่าคล้ายกบอยู่บนอกของมารดา

? ? ? ? ? ?สำหรับการใช้ผ้าโอบอุ้มทารก (baby wearing) เป็นวิธีที่ใช้ส่วนของผ้ารองรับน้ำหนักตัวของทารกจากร่างกายผู้อุ้ม ซึ่งสามารถใช้ได้ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงวัยหัดเดิน โดยรายละเอียดของประโยชน์ที่มี ได้แก่

  1. ทำให้ทารกสงบขึ้น ร้องไห้น้อยลง
  2. ทารกแรกคลอดหรือทารกที่มีความต้องการพิเศษ เมื่ออยู่ติดกับมารดา จังหวะหัวใจ การหายใจและการเคลื่อนไหวของมารดาจะกระตุ้นการตอบสนองทางร่างกายของทารก ทำให้มารดารู้สึกมั่นใจในการเลี้ยงดูทารก
  3. ลดการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
  4. ทารกได้ใกล้ชิดผู้คน ส่งเสริมการเรียนรู้เรื่องภาษาได้เร็วขึ้น
  5. มารดารู้สึกสบายขึ้น เมื่อทารกอายุมากขึ้น มารดาสามารถทำงานไปพร้อมกับการโอบอุ้มทารก โดยไม่ต้องหยุดพักบ่อย ๆ

ชนิดของผ้าที่ใช้โอบอุ้มทารกมีหลายชนิด ได้แก่

  • Wraps จะเป็นผ้าที่ยาวมากนำมาพันห่อหุ้มตัวเด็ก โดยมีทั้งชนิดที่อุ้มทารกทางด้านหน้าและทางด้านหลัง เทคนิคการพันผ้ามีหลายรูปแบบ เช่น Woven และ stretchy wrap
  • Ring slings จะมีแหวนโลหะหรือไนลอนที่ยึดติดกับปลายผ้าที่จะใช้ปรับขนาดของผ้าที่รองรับทารกให้เข้ากับร่างกายของมารดา
  • Pouch slings ผ้าจะมีลักษณะคล้ายสายสะพาย สวมจากไหล่ข้างหนึ่งไปยังสะโพกพาดข้ามลำตัวมารดา ไม่สามารถปรับขนาดได้ แต่สามารถจะใช้อุ้มทารกทั้งทางด้านหน้าและด้านหลังได้
  • Buckle carriers หรือที่เรียกว่า กระเป๋าเป้อุ้ม ผลิตจากวัสดุที่มีโครงสร้างแบบอ่อน ส่วนใหญ่มีสายรัดที่เบาะและไหล่เพื่อความสบายในการสวมใส่ สามารถปรับสายรัดให้พอดีกับผู้อุ้มได้ โดยมีให้เลือกทั้งขนาดที่รองรับทารกที่มีน้ำหนักน้อยและทารกที่มีน้ำหนักมากขึ้น
  • Asian-style baby carriers จะมีรูปแบบหลากหลายที่ใช้ในประเทศในกลุ่มอาเซียน ได้แก่ Mei Tai จากประเทศจีน Podaegi จากเกาหลี และ Onbuhimo จากประเทศญี่ปุ่น

? ? ? ? ? ? ?แล้วทำไมต้องมีการพูดถึง จากการโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อสู่การโอบอุ้มทารก เนื่องจากการที่จะสนับสนุนให้ทารกได้กินนมแม่ในระยะเวลาที่เหมาะสม การโอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อจะมีส่วนช่วยให้ทารกดูดนมแม่จากเต้าได้ดีขึ้น แต่เมื่อทารกเจริญเติบโตขึ้น ในสังคมปัจจุบัน บทบาทของมารดามีด้วยกันหลายบทบาททั้งในส่วนที่เป็นแม่บ้าน แม่ที่ทำงาน รวมทั้งบทบาทแม่ที่ต้องให้นมลูก การเลือกใช้ผ้าโอบอุ้มทารกจะทำให้มารดาสามารถทำกิจกรรมอื่น ๆ ไปพร้อมกับการดูแลทารกได้ ทำให้มีความมั่นใจในการที่จะเลี้ยงดูทารกและมีความมั่นใจที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ดีขึ้น

ที่มาจาก การบรรยายของ หทัยทิพย์ โสมดำ ณัฐวีณ์ บุนนาค และพีณภัทร์ รุจิเกียรติขจร ในงานการประชุมวิชาการนมแม่แห่งชาติครั้งที่ 6 ในวันที่ 8-10 พฤศจิกายน 2560 ณ โรงแรมมณเฑียร ริเวอร์ไซด์