ควรระมัดระวังในการใช้ยาปฏิชีวนะในระหว่างตั้งครรภ์

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? การใช้ยาในระหว่างตั้งครรภ์เป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญและระมัดระวังในการเลือกใช้ยาโดยเฉพาะในไตรมาสแรกเนื่องจากเป็นช่วงที่ทารกเริ่มพัฒนาการของการสร้างอวัยวะต่าง ๆ ยาที่มักจะมีการจ่ายให้กับสตรีตั้งครรภ์เมื่อเจ็บป่วย ได้แก่ ยาแก้หวัดและยาปฏิชีวนะ มีรายงานว่ายาปฏิชีวนะบางตัวอาจมีความสัมพันธ์กับการเกิดความผิดปกติหรือความพิการของทารกได้1 เช่น

  • ยา ofloxacin สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติแต่กำเนิดเพิ่มขึ้น 3 เท่า (OR 8.30, 95% CI 1.60-43.00)
  • ยา clindamycin สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติแต่กำเนิดเพิ่มขึ้น 3 เท่า (OR 1.34, 95% CI 1.02-1.77)
  • ยา doxycycline สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติของหลอดเลือดเพิ่มขึ้น 4 เท่า (OR 2.38, 95% CI 1.21-4.67) และความผิดปกติของหัวใจเพิ่มขึ้น 2.5 เท่า (OR 2.46, 95% CI 1.21-4.99)
  • ยา phenoxymethylpenicillin สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติของระบบประสาทเพิ่มขึ้น 9 เท่า (OR 1.85, 95% CI 1.01-3.39)
  • ยา erythromycin สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะเพิ่มขึ้น 1 เท่า (OR 2.12, 95% CI 1.08-4.17)
  • ยา moxifloxacin?สัมพันธ์กับการพบความผิดปกติของระบบทางเดินหายใจเพิ่มขึ้น 5 เท่า (OR 5.48, 95% CI 1.32-22.76)

? ? ? ? ? ? ดังนั้น หากเจ็บป่วย ควรแจ้งแพทย์ทุกครั้งว่ามีการตั้งครรภ์ เพื่อหลีกเลี่ยงยาที่มีความเสี่ยงเหล่านี้โดยเฉพาะอย่างยิ่งในไตรมาสแรก

เอกสารอ้างอิง

  1. Muanda FT, Sheehy O, Berard A. Use of antibiotics during pregnancy and the risk of major congenital malformations: A population based cohort study. Br J Clin Pharmacol 2017.