การให้ยาระงับความรู้สึกระหว่างการเบ่งคลอด

 รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

ขณะเบ่งคลอด มารดาจะมีลมเบ่งเหมือนปวดเบ่งถ่ายเมื่อศีรษะทารกลงมากดบริเวณทวารหนัก การให้ยาระงับความรู้สึกจะเป็นการให้ยาชาเฉพาะที่ในกรณีที่จะมีการตัดฝีเย็บช่วยในการคลอด ซึ่งไม่ได้เป็นการช่วยลดอาการเจ็บครรภ์คลอด การให้ยาระงับความรู้สึกเพื่อลดการเจ็บครรภ์ระหว่างการเบ่งคลอดนั้น อาจทำได้โดยการฉีดยาชาเข้าช่องเหนือเยื่อหุ้มไขสันหลัง (epidural block) โดยจะมีทั้งผลดีและผลเสียจากการใช้ยาระงับความรู้สึกวิธีนี้ ข้อดีคือ อาการปวดจากการเจ็บครรภ์คลอดลดลง ข้อเสียคือ ระยะเวลาระหว่างการเบ่งคลอดจนถึงคลอดทารกเพิ่มขึ้น และการใช้เครื่องดูดสุญญากาศและคีมในการช่วยคลอดเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม สถานพยาบาลโดยทั่วไปมักขาดแคลนบุคลากรทางด้านวิสัญญีที่จะให้การดูแลมารดาหลังให้ยาระงับความรู้สึก จึงเป็นข้อจำกัดในการระงับความรู้สึกวิธีนี้ ดังนั้น การให้ยาระงับความรู้สึกระหว่างการเบ่งคลอดจึงมักใช้เพียงการฉีดยาชาเฉพาะที่ในบริเวณที่มีบาดแผลจากการตัดฝีเย็บหรือระหว่างการเย็บบริเวณแผลที่เกิดขึ้นจากการบาดเจ็บจากการคลอดเท่านั้น