รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ? ? ? การติดเชื้อไวรัสที่หัวนม อาจเป็นสาเหตุของการเจ็บหัวนมของมารดาที่พบระหว่างให้นมลูกได้ โดยการติดเชื้อที่พบคือ Herpes Simplex หรือในภาษาไทยเรียกว่า ?เริม? และ Herpes Zoster หรือในภาษาไทยมักใช้คำที่เรียกที่คุ้นเคยว่า ?งูสวัด? ทั้งสองชนิดนี้เกิดจากเชื้อในกลุ่มเดียวกันที่เมื่อเกิดการติดเชื้อไปแล้ว หลังจากอาการหาย เชื้อจะสามารถหลบซ่อนอยู่ที่ปลายประสาท เมื่อมารดาอ่อนแอหรือภูมิคุ้มกันลดลง เชื้อนี้จะก่อให้เกิดอาการกลับมาใหม่ โดยจะเป็นตุ่มใส คัน หรือมีการอักเสบแดง ตุ่มน้ำอาจจะแตก มีอาการแสบและปวดร้าวไปตามปลายประสาท เชื้อนี้อาจทำให้เกิดการติดเชื้อในทารกและเกิดอันตรายต่อทารกได้ การติดเชื้อจะติดจากน้ำเหลืองหรือน้ำจากตุ่มใสที่แตกออกมา การหลีกเลี่ยงการให้นมลูกหากบริเวณหัวนมของมารดามีตุ่มหรือมีแผลมีความจำเป็น โดยทารกยังสามารถดูดนมจากเต้านมอีกข้างที่ไม่มีการติดเชื้อได้ และเมื่อแผลแห้ง มารดาสามารถกลับมาให้นมแม่ได้ตามเดิม ส่วนใหญ่อาการของโรคมักหายภายใน10-14 วัน ระหว่างที่หยุดให้ลูกดูดนมในเต้านมข้างที่มีอาการ อาจมีความจำเป็นต้องบีบน้ำนมหรือปั๊มนมออกเพื่อคงการสร้างน้ำนมให้มีอย่างต่อเนื่อง สำหรับการป้องกันการติดเชื้อนี้ สามารถป้องกันโดยการฉีดวัคซีนป้องกันการติดเชื้ออีสุกอีใสซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดงูสวัดที่ผิวหนังตามมา สำหรับการป้องกันการติดเชื้อเริม เนื่องจากเริมเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จึงควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์จากหลายคู่นอนที่จะเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อมากขึ้น
เอกสารอ้างอิง
- Berens P, Eglash A, Malloy M, Steube AM. ABM Clinical Protocol #26: Persistent Pain with Breastfeeding. Breastfeed Med 2016;11:46-53.