รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? สัญชาตญาณความเป็นแม่แม้เป็นเรื่องของธรรมชาติ แต่การเข้าใจกระบวนการที่จะส่งผลให้เกิดสัญชาตญาณของความเป็นแม่ที่พบแตกต่างกันในมารดาแต่ละคน ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจ และอาจเป็นคำถามทางการแพทย์ที่ต้องการคำอธิบายที่จะตอบคำถามนี้ สัญชาตญาณความเป็นแม่นั้นจะประกอบด้วยความรักความห่วงใยลูกและการปฏิบัติดูแลที่ต้องการให้ทารกได้รับอาหารที่ดีและเหมาะสมที่สุด ซึ่งก็คือการให้ลูกได้กินนมแม่ ในเรื่องความรักความห่วงใยและการให้ลูกกินนมแม่นั้นมีความสัมพันธ์กันโดยอธิบายผ่านกลไกของฮอร์โมนออกซิโทซิน การคิดถึงหรือเป็นห่วงเป็นใยทารกจะกระตุ้นการทำงานของออกซิโทซิน ดังนั้นฮอร์โมนออกซิโตซินเป็นฮอร์โมนที่ถูกเรียกว่า ฮอร์โมนแห่งความรัก เมื่อมีการหลั่งของฮอร์โมนออกซิโทซินก็จะช่วยในการหลั่งของน้ำนมและช่วยในการที่มารดาจะให้นมแม่แก่ลูก ในทางกลับกัน การดูดนมของทารกก็จะช่วยกระตุ้นฮอร์โมนออกซิโทซิน มีการศึกษาสนับสนุนในเรื่องนี้ โดยพบว่า ระยะของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่นั้นมีความสัมพันธ์กับสัญญาตญาณความเป็นแม่ ก็คือ หากทารกกินนมแม่นานจะพบสัญญาตญาณความเป็นแม่ได้นานกว่าและความผูกพันระหว่างมารดาและทารกจะมีมากและนานกว่า1 ซึ่งส่งผลดีต่อการดูแลเอาใจใส่ทารกและเพิ่มอัตราการรอดชีวิตของทารกด้วย
เอกสารอ้างอิง
- Weaver JM, Schofield TJ, Papp LM. Breastfeeding duration predicts greater maternal sensitivity over the next decade. Dev Psychol 2018;54:220-7.
