รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????????? ในช่วงระยะเวลาหลังคลอด หากมารดาเจ็บป่วยต้องรับประทานยาในขณะที่ให้นมบุตร มารดามักเกิดคำถามว่าขณะที่กินยาสามารถให้นมลูกได้หรือไม่ ทัศนคติของมารดาแตกต่างกัน บางคนกินยาโดยไม่ใส่ใจว่าตนเองให้นมบุตร ขณะที่มารดาบางคนมีความวิตกกังวลมากเมื่อต้องใช้ยาจนทำให้ต้องเลือกที่จะหยุดยาหรือหยุดให้นมบุตร¹ ปัญหาเหล่านี้ ต้องอาศัยความร่วมมือในการให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาในระหว่างให้นมบุตรที่เหมาะสม โดยบุคลากรทางการแพทย์หลายสาขามีบทบาทร่วมกันที่จะช่วยให้มารดาคลายความวิตกกังวลและปฏิบัติตัวได้อย่างเหมาะสมเมื่อต้องใช้ยาและให้ลูกกินนมแม่ อย่างไรก็ตาม การส่งเสริมและสร้างระบบที่เอื้อให้เกิดการพัฒนาความรู้เรื่องการใช้ยาแก่บุคลากรทางการแพทย์ก็มีความจำเป็น เริ่มตั้งแต่เภสัชกรซึ่งต้องถามสตรีวัยเจริญพันธุ์ที่มาซื้อยาที่ร้านขายยาว่า ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรอยู่หรือไม่มารดาแต่ละคน แพทย์และพยาบาลผู้ให้การดูแลรักษาสตรีที่ป่วยก่อนที่จะสั่งยาต้องถามว่า สตรีนั้นตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรอยู่ไหม เพื่อจะได้เลือกยาที่เหมาะสม ผ่านน้ำนมน้อย หรือแนะนำให้กินนมแม่ก่อนการให้ยา แล้วเว้นระยะการให้นมบุตร 3-4 ชั่วโมงเพื่อให้ระดับของยาที่ผ่านน้ำนมลดลง ซึ่งการให้คำปรึกษาในมารดาแต่ละคนจำเป็นต้องใส่ใจถึงสภาพแวดล้อม สถานภาพ และสภาพจิตใจของมารดาด้วยเสมอ ดังนั้น การตระหนักและใส่ใจเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งในการให้การดูแลผู้ป่วยไม่เฉพาะในการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

เอกสารอ้างอิง

1. Spiesser-Robelet L, Brunie V, de Andrade V, Gagnayre R. Knowledge, Representations, Attitudes, and Behaviors of Women Faced With Taking Medications While Breastfeeding. J Hum Lact 2017;33:98-114.