รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? การติดเชื้อที่หัวนม อาจเป็นสาเหตุของการเจ็บหัวนมของมารดาที่พบระหว่างให้นมลูกได้ โดยการติดเชื้ออาจเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา หรือเชื้อไวรัส รายละเอียดมีดังนี้

???????????การติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนังมักได้แก่ Staphylococcus หรือ Streptococcus ซึ่งลักษณะของการติดเชื้อแบคทีเรียอาจเกิดจากการที่มีการบาดเจ็บ เป็นแผล หรือมีผิวหนังอักเสบ ทำให้เชื้อแบคทีเรียรุกล้ำเข้าไป เกิดการอักเสบในชั้นผิวหนัง หรืออักเสบตามท่อน้ำนม มารดาอาจมีอาการปวดร้าวจากหัวนมลึกลงไปที่เต้านม มีอาการแสดงลักษณะการอักเสบของเต้านม บวม แดง หรือคลำได้ก้อนได้ ปัจจัยที่ถือว่าเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรีย คือ

??????? การที่มีผิวหนังอักเสบ มีการบาดเจ็บที่หัวนมหรือหัวนมแตก

??????? มารดาที่เคยมีประวัติการติดเชื้อที่เต้านมหรือเต้านมอักเสบมาก่อน

??????? ประวัติการใช้ยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อราในช่วงระยะเวลาใกล้ๆ กับการเกิดอาการ

???????????? สิ่งที่แสดงให้เห็นจากปัจจัยเสี่ยง คือ การติดเชื้อแบคทีเรียนั้นจากเกิดได้ง่ายขึ้น หากหัวนมของมารดาบาดเจ็บ เป็นผิวหนังอักเสบหรือเป็นแผล ซึ่งมักจะเกิดจากการที่ทารกเข้าเต้าหรือมารดาจัดท่าในการให้นมที่ไม่เหมาะสม ทำให้น้ำนมไหลออกได้ไม่ดี ทารกต้องใช้แรงในการดูดนมเพิ่มขึ้น อาจหงุดหงิด และขบกัดหัวนม ดังนั้น พื้นฐานในการป้องกันการเกิดการติดเชื้อ ต้องเริ่มต้นจากการดูแลให้มารดาจัดท่าให้นมลูกอย่างเหมาะสมนั่นเอง

เอกสารอ้างอิง

1.????? Berens P, Eglash A, Malloy M, Steube AM. ABM Clinical Protocol #26: Persistent Pain with Breastfeeding. Breastfeed Med 2016;11:46-53.