รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? การใช้การคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินไม่มีข้อบ่งห้ามที่ชัดเจน ยกเว้นทราบว่ามีการตั้งครรภ์อยู่แล้ว ซึ่งการใช้ยาจะไม่ได้ผล อย่างไรก็ตามหากมีล้มเหลวจากการคุมกำเนิดฉุกเฉินแล้วมีการตั้งครรภ์ จากข้อมูลการศึกษาที่ผ่านมาไม่พบว่าทำให้เกิดความพิการในทารก ดังนั้นหากสตรีต้องการจะดำเนินการตั้งครรภ์ต่อก็สามารถทำได้
??????????? สำหรับข้อควรระวังในการใช้ยาคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินชนิดที่เป็นฮอร์โมนคือ สตรีที่แพ้ส่วนประกอบในยาคุมกำเนิดที่เป็นฮอร์โมน มีรายงานเกี่ยวกับผลข้างเคียงที่รุนแรงของฮอร์โมนที่ใช้น้อยมาก ได้แก่ โรคหลอดเลือดดำอุดตัน โรคหัวใจและหลอดเลือด ส่วนข้อควรระวังในการใช้ห่วงอนามัยชนิดทองแดงเพื่อคุมกำเนิดฉุกเฉินคือ ก่อนใส่ห่วงอนามัยควรระมัดระวังสตรีต้องไม่มีการตั้งครรภ์มาก่อน ระมัดระวังเรื่องการติดเชื้อหรือการอักเสบในอุ้งเชิงกราน ซึ่งหากมีความจำเป็นต้องใส่ห่วงอนามัยในสตรีที่มีความเสี่ยงสูง การให้ Azithromycin ขนาด 1 กรัม หรือ Doxycycline ขนาด 200 มิลลิกรัมครั้งเดียวก่อนการใส่ห่วงอนามัยจะช่วยลดการเกิดการอักเสบในอุ้งเชิงกรานลงได้
การเกิดภาวะท้องนอกมดลูกเป็นสิ่งที่กังวลในสตรีที่คุมกำเนิดแบบฉุกเฉิน อย่างไรก็ตามอัตราการเกิดภาวะท้องนอกมดลูกในสตรีที่ใช้การคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินพบต่ำในกว่าในสตรีปกติ แต่เมื่อมีการตั้งครรภ์ควรจะมีความระมัดระวังภาวะนี้เนื่องจากการใช้การคุมกำเนิดอาจจะรบกวนกระบวนการตั้งครรภ์ปกติ1
หนังสืออ้างอิง
1.???????????? Dunn S, Guilbert E, Burnett M, et al. Emergency contraception: no. 280 (replaces No. 131, August 2003). Int J Gynaecol Obstet 2013;120:102-7.
?