รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
?????????????? การไหลของน้ำนมจากเต้านมนั้นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งคือการหดรัดตัวของเซลล์กล้ามเนื้อที่สานตัวกันอยู่ใน aveoli ที่สร้างและเก็บน้ำนม น้ำนมจะไหลออกจาก aveoli เข้าสู่ท่อน้ำนม จากนั้นไหลมารวมกันและออกมาที่หัวนม1 กลไกการหดรัดตัวของเซลล์กล้ามเนื้อนี้ถูกระตุ้นโดยฮอร์โมนออกซิโตซินซึ่งสร้างจากสมองส่วนไฮโปธาลามัสและหลั่งจากต่อมใต้สมองส่วนหลังจากการดูดนม กลไกนี้จะช่วยให้ทารกดูดนมได้ง่ายขึ้น โดยชื่อเรียกในกลไกนี้เรียกว่า กลไกน้ำนมพุ่ง (milk ejection reflex) ในช่วงแรกของการกระตุ้นกลไกน้ำนมพุ่งจะไม่มีปัจจัยอื่นๆ รบกวน จึงตอบสนองต่อการดูดนมเป็นหลัก แต่ต่อมาปัจจัยด้านอาการปวด ความเครียด ความอาย และความวิตกกังวลสิ่งเหล่านี้มีผลต่อการทำงานของสมองส่วนไฮโปธาลามัสซึ่งเป็นที่สร้างฮอร์โมนออกซิโตซิน จึงมีผลต่อกลไกน้ำนมพุ่งด้วย2
หนังสืออ้างอิง
1.??????????? Eglash A, Montgomery A, Wood J. Breastfeeding. Disease-a-Month 2008;54:343-411.
2.??????????? Newton M, Newton NR. The let-down reflex in human lactation. J Pediatr 1948;33:698-704.