? ? ? ? ? ?อาหารสำหรับคุณแม่หลังคลอดไม่มีอาหารแสลง สามารถรับประทานอาหารที่มีประโยชน์โดยเฉพาะอย่างยิ่ง อาหารจำพวกโปรตีนเพราะจะช่วยซ่อมแซมส่วนที่เป็นบาดแผลจากการคลอดได้ดี สำหรับยาบำรุง ควรเสริมธาตุเหล็กเพื่อช่วยให้แม่ไม่ขาดสารอาหารนี้ เพราะในน้ำนมจะมีปริมาณธาตุเหล็กต่ำเมื่อคุณแม่มีปริมาณธาตุเหล็กพอเพียง น้ำนมก็จะมีธาตุเหล็กเพียงพอ จึงเป็นการช่วยป้องกันการขาดธาตุเหล็กในทารกอีกทีหนึ่ง แคลเซียมเป็นสารอาหารอีกชนิดที่ต้องมีพอเพียงขณะให้นมบุตร คุณแม่ควรรับประทานอาหารจำพวกนม เนยหรืออาหารที่มีแคลเซียมสูง เพราะโดยปกติในอาหารไทยปกติจะมีแคลเซียมอยู่ไม่มาก หากรับประทานนมไม่ได้อาจพิจารณาเสริมแคลเซียมเม็ด เพื่อให้ได้ขนาดของแคลเซียมที่เพียงพอในหญิงให้นมบุตร
บทความโดย รศ.นายแพทย์ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? การอยู่ไฟ เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านสมัยโบราณ ที่ช่วยทำให้ร่างกายอบอุ่นและทำให้เลือดไหลเวียนดีเพราะเสียเลือดจากการคลอดผู้คลอดอาจมีอาการหนาว ร่วมกับช่วยลดอาการปวดของแผลของการอบอุ่นของความร้อน ปัจจุบันไม่มีความจำเป็นแล้ว เนื่องจากหากเสียเลือดมากก็รักษาด้วยการให้เลือด สำหรับอาการปวดแผลก็ให้ยาแก้ปวดและลดอาการอักเสบของแผลได้ การใช้กระเป๋าน้ำร้อนก็ใช้หลักการเดียวกัน หากไม่ร้อนจนเกินไป (บางรายคุณแม่เพลียหลับไปกระเป๋าน้ำร้อนร้อนเกินไปทำให้ผิวหนังบริเวณหน้าท้องร้อน แดงและพองได้) ก็สามารถใช้ได้
เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ขี้เทา เป็นอุจจาระทารกในครรภ์ที่เป็นเกิดจากการกลืนน้ำคร่ำและเซลล์เยื่อบุผิวในน้ำคร่ำขณะอยู่ในครรภ์ปนกับน้ำดีซึ่งจะมีสีเขียวเข้มออกดำคล้ำและปนกับมูกในลำไส้จึงมีลักษณะเหนียว ซึ่งจะพบในทารกหลังคลอดใน 2-3 วันแรกอุจจาระเป็นสีเขียวเข้มดำคล้ำและเหนียว จากนั้นลักษณะอุจจาระจะค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลือง จากการที่ทารกเริ่มกินนมและมีแบคทีเรียในลำไส้ปรับเปลี่ยนสีของสารประกอบของน้ำดีเป็นสีเหลือง ความสำคัญของการตรวจพบขี้เทาได้แก่ การตรวจพบขี้เทาในน้ำคร่ำก่อนการคลอดเพราะอาจแสดงถึงการมีภาวะการขาดออกซิเจนในทารกในครรภ์ได้ ซึ่งแพทย์จำเป็นต้องดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่ตามมาได้แก่ การหายใจเอาน้ำคร่ำที่มีขี้เทาเข้าไปในปอดขณะอยู่ในครรภ์และเกิดภาวะปอดอักเสบหลังคลอด ภาวะนี้อาจทำให้ทารกเสียชีวิตได้
เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
น้ำคาวปลา เป็นเลือดที่ปนกับน้ำเหลืองและเศษเซลล์เนื้อเยื่อของรกและเยื่อบุผิวที่ผสมปนกันและไหลออกมาจากแผลที่เป็นจุดที่ลอกตัวของรกในโพรงมดลูกพบหลังการคลอด โดยในช่วง 2-3 วันแรกจะมีสีแดงเนื่องจากปริมาณเม็ดเลือดแดงสูง ในช่วง 7-10 วันต่อมาจะมีสีเหลืองเนื่องจากมีเซลล์และเม็ดเลือดขาวจำนวนมากขึ้น จากนั้นจะกลายเป็นน้ำสีขาวและหายหมดไปราวประมาณหนึ่งเดือนหลังคลอด การที่ลักษณะของน้ำที่ออกมานั้นมีลักษณะคล้ายน้ำที่ออกจากตัวปลาเวลาล้างจะทำเตรียมการปรุงประกอบอาหาร จึงทำให้ชาวบ้านเรียก ?น้ำคาวปลา?
เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? การปวดท้องบริเวณท้องน้อย ปวดบีบๆ เกร็งเป็นพักๆ พร้อมกับมีมดลูกแข็งตัวคลำได้เป็นก้อน สามารถเกิดได้หลังคลอดเพราะการหดรัดตัวของมดลูกเกิดเพื่อหยุดเลือดออกจากตัวมดลูกจากแผลในโพรงมดลูกบริเวณที่รกลอกตัวและเป็นการเตรียมตัวของมดลูกที่จะเข้าอู่ อาการนี้จะพบมากใน 1-2 วันหลังคลอด แล้วค่อยๆ ดีขึ้น อาการเช่นเดียวกันนี้อาจพบขณะที่ให้ทารกดูดนมด้วยก็ได้ เพราะเป็นกลไกธรรมชาติที่จะช่วยให้มดลูกเข้าอู่เช่นเดียวกัน
เขียนโดย รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
แหล่งความรู้ เกี่ยวกับสูติ-นรีเวช (Obstetrics-Gynecology)