คลังเก็บหมวดหมู่: การตั้งครรภ์และการคลอด ความเสี่ยงสูงที่ต้องใส่ใจ

การตั้งครรภ์และการคลอด ความเสี่ยงสูงที่ต้องใส่ใจ

การใช้ยาชนิดรับประทาน metformin ในมารดาเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์

BUSIN109~1

 

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ?ในมารดาที่ตรวจพบเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ เดิมการรักษาส่วนใหญ่แนะนำให้ใช้อินซูลินในการดูแลรักษา หากมารดาไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลโดยการควบคุมอาหาร แต่ในปัจจุบันมีการใช้ยาชนิดรับประทาน metformin ในมารดาที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์ โดยมีการศึกษาพบว่า การใช้ยา metformin ช่วยลดระดับน้ำตาลของมารดาได้ดี มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นน้อยกว่า และพบทารกมีภาวะน้ำตาลต่ำน้อยกว่าเมื่อเทียบกับการให้อินซูลิน สำหรับตัวทำนายการใช้อินซูลินเสริมเพิ่มจากการรับประทานยาได้แก่ อายุครรภ์ที่ได้รับการวินิจฉัยเบาหวาน และค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลของมารดาก่อนการรักษา1 ดังนั้น การใช้ยา metformin จึงเป็นทางเลือกอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษามารดาที่เป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์

? ? ? ? ? สำหรับความวิตกกังวลเรื่องการใช้ยา metformin กับความผิดปกติของทารกที่เกิดความผิดปกติของท่อระบบประสาท (neural tube defect) พบในการศึกษาในสัตว์ทดลอง ยังไม่มีรายงานในมนุษย์ แต่มีรายงานการพบการเกิดนิ้วเกิน (polydactyly)2 ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่ไม่รุนแรงในมารดาที่ใช้ยาในไตรมาสแรก ยา metformin ผ่านรกโดยขึ้นอยู่กับขนาดการใช้ของยา ซึ่งทางทฤษฎีอาจส่งผลต่อภาวะน้ำตาลของทารกได้ การใช้ยานี้จึงควรติดตามด้วยความระมัดระวัง

เอกสารอ้างอิง

  1. Spaulonci CP, Bernardes LS, Trindade TC, Zugaib M, Francisco RP. Randomized trial of metformin vs insulin in the management of gestational diabetes. Am J Obstet Gynecol 2013;209:34 e1-7.
  2. Coetzee EJ, Jackson WP. Oral hypoglycaemics in the first trimester and fetal outcome. S Afr Med J 1984;65:635-7.

 

วิธีการให้อินซูลินกับผลของการตั้งครรภ์

BUSIN194

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? วิธีการให้อินซูลินในมารดาที่เป็นเบาหวานที่ตั้งครรภ์มีความสำคัญ โดยมีการศึกษาเปรียบเทียบการให้อินซูลินเป็นครั้งวันละหลายครั้งเทียบกับการให้อินซูลินทีละน้อยอย่างต่อเนื่องพบว่า การให้อินซูลินทีละน้อยอย่างต่อเนื่องมีการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากน้ำตาลต่ำน้อยกว่าและใช้ปริมาณอินซูลินน้อยกว่า แต่ผลลัพธ์ของมารดาและทารกไม่แตกต่างกัน1 อย่างไรก็ตาม การศึกษานี้เป็นการสังเกตโดยเก็บข้อมูลแบบย้อนหลัง จำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมต่อไป

เอกสารอ้างอิง

  1. Wender-Ozegowska E, Zawiejska A, Ozegowska K, et al. Multiple daily injections of insulin versus continuous subcutaneous insulin infusion for pregnant women with type 1 diabetes. Aust N Z J Obstet Gynaecol 2013;53:130-5.

 

การใช้อินซูลินออกฤทธิ์นานระยะยาวในมารดาที่เป็นเบาหวาน

BUSIN201

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ? ? ?มารดาที่เป็นเบาหวานที่ตั้งครรภ์ หากเป็นเบาหวานชนิดที่ 1 มักได้รับการรักษาด้วยอินซูลินที่เป็นฮอร์โมนที่ช่วยลดระดับน้ำตาลชนิดที่ออกฤทธิ์เร็ว (Rapid acting insulin) และอินซูลินชนิดออกฤทธิ์นานระยะปานกลาง (Intermediate acting insulin) สำหรับอินซูลินที่ออกฤทธิ์นานระยะยาว ได้แก่ insulin detemir ที่ออกฤทธิ์ควบคุมระดับน้ำตาลได้ถึง 24 ชั่วโมง เริ่มมีการนำมาใช้ในมารดาที่ตั้งครรภ์ โดยมีการศึกษาเปรียบเทียบการใช้ insulin detemir กับ NPH (neutral protamine Hagedorn) ในการควบคุมระดับน้ำตาลในมารดาระหว่างตั้งครรภ์พบว่าไม่แตกต่างกัน และภาวะแทรกซ้อนจากภาวะน้ำตาลต่ำที่พบใกล้เคียงกัน1 ดังนั้น การใช้อินซูลินที่ออกฤทธิ์นานระยะยาวอาจเป็นทางเลือกหนึ่งในการใช้รักษามารดาที่เป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์

เอกสารอ้างอิง

  1. Mathiesen ER, Hod M, Ivanisevic M, et al. Maternal efficacy and safety outcomes in a randomized, controlled trial comparing insulin detemir with NPH insulin in 310 pregnant women with type 1 diabetes. Diabetes Care 2012;35:2012-7.

 

 

การใช้ insulin pump ในมารดาที่เป็นเบาหวาน

BUSIN253

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ? ?มารดาที่เป็นเบาหวาน หากมีอายุน้อยมักเป็นเบาหวานชนิดที่ 1 ซึ่งจำเป็นต้องรักษาด้วยอินซูลินที่เป็นฮอร์โมนที่ช่วยลดระดับน้ำตาล ปัจจุบันเริ่มมีการใช้อินซูลินชนิดที่ฉีดเข้าใต้ผิวหนังขนาดทีละน้อยให้ใกล้เคียงกับการทำงานของตับอ่อน โดยผู้ป่วยจะมีเข็มขนาดเล็กฉีดเข้าใต้ผิวหนัง และมีสายต่อมาที่เครื่องควบคุมการฉีดอินซุลิน เรียกเครื่องมือนี้ว่า insulin pump มีการศึกษาถึงการใช้ insulin pump ระหว่างการตั้งครรภ์พบว่า การใช้ insulin pump ควบคุมระดับน้ำตาลในร่างกายในช่วงระยะเวลาที่นาน (Hb A1c) ได้ดีและไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากภาวะน้ำตาลต่ำรุนแรง อย่างไรก็ตาม ไม่พบว่าผลลัพธ์ของการตั้งครรภ์ดีขึ้นจากการใช้ insulin pump1 นอกจากนี้ การใช้ insulin pump ยังมีค่าใช้จ่ายสูง การเลือกใช้จึงไม่ควรใช้เป็นทางเลือกแรกในการรักษา

เอกสารอ้างอิง

  1. Kallas-Koeman MM, Kong JM, Klinke JA, et al. Insulin pump use in pregnancy is associated with lower HbA1c without increasing the rate of severe hypoglycaemia or diabetic ketoacidosis in women with type 1 diabetes. Diabetologia 2014;57:681-9.

 

การวางแผนการตั้งครรภ์สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

m1157

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน หากต้องการจะตั้งครรภ์ ควรมีการเตรียมตัวหรือเตรียมความพร้อมโดยการควบคุมน้ำตาลให้ใกล้เคียงกับค่าปกติ ซึ่งมีการศึกษาถึงการวางแผนในการตั้งครรภ์สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน การเข้ารับการอบรมในการควบคุมระดับน้ำตาลก่อนการตั้งครรภ์และในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์จะช่วยให้ผลดีต่อมารดาและทารก รวมทั้งอาจช่วยลดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้1 ดังนั้น หากจะให้ดี จะเห็นว่าในสตรีที่มีโรคประจำตัวควรมีการปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนเตรียมตัวก่อนการตั้งครรภ์เสมอ

เอกสารอ้างอิง

  1. Mustafa E, Khalil S, Kirwan B, et al. A regional pre-pregnancy care (PPC) programme for women with type 1 and type 2 diabetes. Ir Med J 2012;105:11-3.