รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? ปัจจุบันเราทราบถึงความสำคัญของช่วงชีวิต 1000 วันแรกนับแต่การกำเนิดทารกตั้งแต่อยู่ในครรภ์จนกระทั่งทารกเจริญเติบโตขึ้นจนอายุ 2 ปี ในช่วงเวลาเหล่านี้ การได้รับสารอาหารที่เหมาะสมจะเป็นผลดีแก่การเจริญเติบโต พัฒนาการของทารก และป้องกันการเกิดภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วนในมารดา มีการศึกษาพบว่ามารดาในระยะตั้งครรภ์เลือกกินอาหารตามที่จะจัดหาได้ ตามความอยากรสชาติอาหาร และบางส่วนก็เลือกที่จะปรับเปลี่ยนอาหารให้มีความเหมาะสมในการบำรุงครรภ์หรือบำรุงทารก แต่ส่วนใหญ่อาหารที่มารดารับประทานมักมีปริมาณเกินความจำเป็น ขณะที่มีคุณค่าทางอาหารไม่เพียงพอหรือไม่ครบถ้วน ทำให้มารดามีความเสี่ยงต่อการที่จะมีน้ำหนักระหว่างการตั้งครรภ์เกินกว่าที่ควรจะเป็น และมารดาก็ยังขาดความรู้เรื่องน้ำหนักที่เหมาะสมที่ควรจะมีการเปลี่ยนแปลงที่พอเหมาะในระหว่างการตั้งครรภ์¹ นอกจากนี้ มารดายังคงกินอาหารที่บำรุงเพิ่มขึ้นในระหว่างการให้นมบุตร ซึ่งอาจจะเหมาะสมหากมารดาได้รับสารอาหารและพลังงานที่พอเหมาะกับการผลิตและสร้างน้ำนม แต่หากมารดารับประทานอาหารที่เพิ่มขึ้นโดยปราศจากความรู้ความเข้าใจก็จะเป็นความเสี่ยงต่อทั้งตัวของทารกที่อาจจะขาดสารอาหารที่จำเป็นและมารดาที่จะเสี่ยงต่อการเกิดโรคอ้วน ดังนั้น บุคลากรทางการแพทย์ควรเป็นพี่เลี้ยงที่จะให้คำปรึกษาให้มารดามีความรู้ความเข้าใจในเรื่องเหล่านี้ให้ดี เพื่อช่วยให้การเริ่มต้นของช่วงชีวิตของทารกใน 1000 วันแรกเป็นช่วงชีวิตที่มีความสมบูรณ์แลเอื้อต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกสูงสุด

เอกสารอ้างอิง

1. Kavle JA, Mehanna S, Khan G, Hassan M, Saleh G, Engmann C. Program considerations for integration of nutrition and family planning: Beliefs around maternal diet and breastfeeding within the context of the nutrition transition in Egypt. Matern Child Nutr 2018;14.