รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ?หลายครั้งที่แพทย์มักได้รับคำถามว่า มารดามีโรคประจำตัวต้องกินยาจะให้นมลูกได้หรือไม่ กินยาตัวเดียวหรือหลายตัวมีผลต่อการให้นมบุตรต่างกันไหม หรือฉลากยามีข้อความว่าหลีกเลี่ยงการใช้ยาในระหว่างการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร แล้วมารดาควรตัดสินใจอย่างไร แพทย์ผู้ให้คำปรึกษาบางคนอาจรู้สึกลำบากใจ ด้วยยาในปัจจุบันมีมากมายหลายชนิดมากและความรู้เรื่องยาก็มีความจำเป็นต้องมีติดตามให้มีความทันสมัย อย่างไรก็ตาม มีหลักคิดที่แนะนำให้ใช้ในการตัดสินใจ¹ ดังนี้

• ยาส่วนใหญ่ สามารถให้ได้ในระหว่างการให้นมบุตร จะมียาเพียงบางตัวที่มีข้อบ่งห้ามที่ชัดเจน ได้แก่ ยาต้านมะเร็งหรือยาเคมีบำบัด ยาที่เป็นสารกัมมันตรังสี และกลุ่มยาเสพติดต่างๆ
• การพิจารณาการเลือกใช้ยา ควรใช้ยาตามความจำเป็น หากสามารถเลือกได้ ควรใช้ยาที่ผ่านน้ำนมน้อย ยาที่มีค่าครึ่งชีวิตของยาสั้นเพราะหากให้ยาหลังทารกกินนมแล้ว ยาจะถูกกำจัดออกไปได้อย่างรวดเร็ว และผ่านไปยังทารกน้อย
• การติดตามดูผลเสียของยาเฉพาะในแต่ละตัว ก่อนการให้คำปรึกษา อาจต้องค้นคว้าเพิ่มเติมจากข้อมูลในเว็บไซด์ LactMed ซึ่งจะมีรายละเอียดและผลงานวิจัยที่ทันสมัย
• ควรพิจารณาเปรียบเทียบถึงประโยชน์ของการหยุดหรือเว้นระยะของการกินนมแม่ และกลับมาให้นมแม่ใหม่ในกรณียามีผลเสียต่อทารกกับการเลือกที่จะใช้นมผงดัดแปลงสำหรับทารกว่า ข้อมูลประโยชน์ด้านใดมีสูงกว่า

เอกสารอ้างอิง

1. Davanzo R, Bua J, De Cunto A, et al. Advising Mothers on the Use of Medications during Breastfeeding: A Need for a Positive Attitude. J Hum Lact 2016;32:15-9.