รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

?????? การที่บุคลากรทางการแพทย์จะให้คำแนะนำมารดาในการให้นมบุตรได้อย่างเหมาะสม บุคลากรทางการแพทย์ควรมีการสังเกตมารดาในการให้นมบุตร โดยการตรวจสอบขั้นตอนขณะมารดาให้ทารกดูดนม ดังนี้

?????? ขั้นตอนขณะมารดาให้ทารกดูดนม

????? -สังเกตภาษากายของมารดาขณะที่ให้ทารกดูดนม มองดูสีหน้ามารดา ความตึงของกล้ามเนื้อที่มือ แขน หัวไหล่ และขาของมารดา

??????-สังเกตภาษากายของทารกขณะดูดนม ดูการเกร็งตัวหรือภาวะตึงเครียด

????? -สังเกตการเคลื่อนไหวของขากรรไกรล่างของทารก หากเคลื่อนไหวในทิศทางขึ้นและลง แสดงว่าทารกดูดเต้านม แต่ไม่ได้ดูดกลืนน้ำนม (nonnutritive sucking) หากเคลื่อนไหวโยกไปในทิศทางหน้าหลัง แสดงถึงทารกมีการดูดกลืนน้ำนม

????? -สังเกตว่าทารกจัดการกับการไหลของน้ำนมอย่างไร ทารกมีการสำลักหรือแหวะนมในระหว่างการดูดนมหรือไม่

????? -ในระหว่างการดูดนม ทารกยังคงอยู่ที่ตำแหน่งเดิมหรือมีการถอยห่างออกมาจากเต้านม

????? -สังเกตว่าทารกมีการหายใจที่ลำบากขณะอยู่ที่เต้านมหรือไม่

????? -สังเกตผิวหนังบริเวณริมฝีปากของทารก สังเกตว่ามีสีปกติหรือสีคล้ำเขียว ซึ่งหากมีความผิดปกติ ทารกอาจต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษโดยแพทย์

????? -สังเกตจังหวะของการดูดและการกลืนของทารก ซึ่งในช่วงที่ทารกมีการดูดนมเร็วจะมีจังหวะการดูดเทียบกับการกลืนคือ การดูด? 1-2 ครั้งต่อการกลืน 1 ครั้ง

??????? และหลังการให้การดูดนม

????? -สังเกตว่าสิ่งใดเป็นตัวชักนำให้มารดาหยุดให้ทารกกินนม การดูเวลา หรือมารดาหยุดเอง หรือทารกหยุดดูดนมเอง

??????-ลักษณะหัวนมและลานนมเปลี่ยนแปลงอย่างไรหลังทารกดูดนม เล็กและยึดยาวออกหรือไม่

????? -สีของหัวนมเปลี่ยนแปลงหรือไม่

?????? สิ่งที่สังเกตได้เหล่านี้จะช่วยประเมินการดูดนมของทารกว่าเหมาะสมหรือไม่ และมารดาและทารกมีอาการผิดปกติระหว่างหรือหลังการกินนมไหม

?????? เอกสารอ้างอิง

1. Cadwell K, Turner-Maffei C. Pocket guide for lactation management. 2^nd ed. Burlington: Jones & Bartlett Learning 2014.