รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ?การที่ทารกง่วงหลับ ไม่ยอมดูดนม สิ่งที่มารดาต้องสังเกตและให้ความสนใจคือ ทารกกินนมได้เพียงพอหรือไม่ และมีการเจริญเติบโตเป็นอย่างไร ตามเกณฑ์กำหนดหรือไม่ จำนวนครั้งที่ปัสสาวะและอุจจาระเป็นอย่างไร หากทารกกินนมได้เพียงพอ มีการเจริญเติบโตตามเกณฑ์ อาจเป็นจากทารกดูดนมได้เร็ว จนอิ่มและง่วงหลับ ซึ่งในกรณีนี้จะไม่เป็นปัญหา สามารถติดตามดูแลได้ตามปกติ แต่หากทารกง่วงหลับ กินนมได้ไม่เพียงพอ การให้การดูแลทารกจำเป็นต้องมีการทบทวนประวัติ ดังนี้
? ? ? ? -ทารกอายุเท่าไร คลอดอย่างไร มีภาวะแทรกซ้อนระหว่างการคลอดหรือไม่
? ? ? ? -อาการง่วงหลับ ไม่ยอมดูดนมเป็นมาตั้งแต่เมื่อไร
? ? ? ? -ทารกได้รับยาที่ทำให้มีอาการง่วงหลับหรือไม่ โดยอาจได้รับโดยตรงหรือได้รับจากการที่มารดารับประทานแล้วยาผ่านทางน้ำนม ยาที่มักใช้บ่อยที่ทำให้ทารกง่วงหลับ ได้แก่ ยาลดน้ำมูก โดยหากเป็นหลังคลอดใหม่ๆ อาจเป็นจากยาระงับความรู้สึกหรือยาแก้ปวดที่ให้ระหว่างการคลอด
? ? ? ?-การให้นมของมารดาได้ให้ตามอาการที่บ่งบอกว่าทารกหิวหรือไม่
? ? ? ?สิ่งที่ควรให้ความสำคัญ ได้แก่ อาการง่วงหลับของทารกเป็นอาการง่วงซึมหรือไม่ การหายใจของทารกเป็นอย่างไร อะไรที่ทำให้ทารกร้องไห้ต่อเนื่อง ทารกขับถ่ายน้อยกว่าปกติ หรือทารกมีความพิการหรือความผิดปกติแต่กำเนิดที่พบร่วมด้วยหรือไม่ สิ่งเหล่านี้อาจต้องการความเร่งด่วนในการช่วยเหลือทางการแพทย์
? ? ? ? ?การดูแลเบื้องต้นสำหรับทารกที่ง่วงหลับ ไม่ยอมดูดนม มีดังนี้
? ? ? ? -แนะนำให้มารดาโอบอุ้มทารกเนื้อแนบเนื้อบ่อยๆ เพื่อกระตุ้นพัฒนาการของระบบประสาทและการสั่งงานของกล้ามเนื้อ
? ? ? ?-ให้มารดาสังเกตการนอนหลับของทารก และสังเกตอาการหลับตื้น ใกล้ตื่น หรืออาการที่บ่งบอกว่าทารกหิว โดยแม้ทารกยังหลับตา แต่กลอกตาไปมา หันศีรษะ และขยับตัว มารดาควรอุ้มทารกมาไว้ที่เต้านมเพื่อสร้างความคุ้นเคยให้กับทารกถึงจังหวะของการให้นม
? ? ? ? -ควรจัดบรรยากาศให้เหมาะสมในการให้นมและไม่ควรห่อตัวทารกแน่นจนเกินไป
? ? ? ? -จดบันทึกการกินนมและการขับถ่ายปัสสาวะและอุจจาระของทารกเพื่อประเมินความเพียงพอในการกินนม
? ? ? ? -หากทารกมีอาการง่วงหลับบ่อย เป็นซ้ำๆ หรือได้รับน้ำนมไม่เพียงพอ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อช่วยในการวางแผนการรักษา และนัดติดตามผลของการรักษา
เอกสารอ้างอิง
- Cadwell K, Turner-Maffei C. Pocket guide for lactation management. 2nd?ed. Burlington: Jones & Bartlett Learning 2014.