การดูแลอาหารของมารดาหลังคลอด

images4

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ? ?มารดาสามารถรับประทานอาหารได้หลากหลายตามปกติ ควรรับประทานอาหารให้ครบห้าหมู่ โดยหากให้นมลูกควรเพิ่มปริมาณอาหารวันละ 500 แคลอรี และควรรับประทานวิตามินเสริมเหมือนช่วงตั้งครรภ์จนกระทั่งหยุดให้นมลูก ไม่ควรรีบลดน้ำหนักโดยการงดอาหารเพราะอาจมีผลกระทบต่อการสร้างและคุณภาพของน้ำนม มารดาในประเทศไทยและมารดาที่มีเชื้อสายจีนยังมีวัฒนธรรมความเชื่อเกี่ยวกับการรับประทานอาหารและการปฏิบัติตัวหลังคลอด โดยกินอาหารบำรุงมากขึ้นหลังคลอด กินยาดองเหล้า ซุปไก่ ไข่ หรือของหวาน ไม่กินผัก ผลไม้ น้ำเย็น และพักผ่อนอยู่บนเตียงตลอดทั้งกลางวันและกลางคืนเป็นเวลาหนึ่งเดือน มีการศึกษาถึงการกินยาดองเหล้าในมารดาที่ให้นมบุตรพบว่า น้ำนมของมารดาจะพบระดับแอลกอฮอล์สูงเฉลี่ยร้อยละ 44.4 โดยเวลาที่ระดับแอลกอฮอล์จะขึ้นสูงสุดในน้ำนมราว 30 นาทีและลดลงจนตรวจไม่พบราว 3 ชั่วโมงหลังกินยาดองเหล้า ซึ่งการให้ทารกกินนมแม่ในช่วงหลังกินยาดองเหล้าใหม่ๆ จะมีความเสี่ยงต่อสุขภาพทารกสูง1 การจำกัดอาหารมารดาอาจทำให้ได้สารอาหารไม่ครบตามความต้องการของร่างกายขณะให้นมบุตร การงดผัก ผลไม้ และหากดื่มน้ำน้อยอาจมีผลต่อน้ำนมและทำให้ท้องผูกได้ สำหรับการพักผ่อนอยู่บนเตียงตลอดเวลา ไม่ได้ทำกิจกรรมหรือออกกำลังกายจะทำให้การที่ร่างกายจะกลับเข้าสู่ภาวะปกติและน้ำหนักที่ควรลดลงหลังคลอดช้าลง2

หนังสืออ้างอิง

  1. Chien YC, Liu JF, Huang YJ, Hsu CS, Chao JC. Alcohol levels in Chinese lactating mothers after consumption of alcoholic diet during postpartum “doing-the-month” ritual. Alcohol 2005;37:143-50.
  2. Bao W, Ma A, Mao L, et al. Diet and lifestyle interventions in postpartum women in China: study design and rationale of a multicenter randomized controlled trial. BMC Public Health 2010;10:103.