รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
หากมีคำถามว่า “มารดาควรเสริมวิตามินใดระหว่างให้นมแม่” คำตอบสำหรับคำถามนี้คือ ควรเสริมวิตามินที่เสี่ยงในการขาดขณะให้นมแม่ แล้วจะทราบว่าวิตามินใดที่เสี่ยงในการขาดขณะให้นมแม่ พบว่ามีสองลักษณะได้แก่ วิตามินที่ปกติพบในน้ำนมน้อย ได้แก่ วิตามินเค ซึ่งแนะนำให้ฉีดให้แก่ทารกแรกเกิดทุกรายหลังคลอด และวิตามินหรือแร่ธาตุที่พบในน้ำนมน้อยจากมารดาได้รับวิตามินหรือแร่ธาตุนั้นน้อย โดยมารดาอยู่ในพื้นที่เสี่ยงต่อการขาดวิตามินหรือแร่ธาตุนั้น ในต่างประเทศที่มีแสงแดดระหว่างวันน้อย มารดาจึงมีโอกาสขาดวิตามินดีสูง จึงแนะนำให้เสริมวิตามินดี 400 ยูนิตต่อวัน1 สำหรับในประเทศไทยในพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการขาดไอโอดีน การให้ไอโอดีนเสริมแก่มารดาระหว่างการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรจะมีความจำเป็น ในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการขาดธาตุเหล็ก การเสริมธาตุเหล็กให้แก่มารดาในระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรจะมีความจำเป็น นอกจากนี้ ควรเสริมธาตุเหล็กให้แก่ทารกที่กินนมแม่อย่างเดียวช่วงที่ทารกอายุ 4-6 เดือนเนื่องจากความต้องการธาตุเหล็กในทารกเพิ่มขึ้นเมื่อทารกเจริญเติบโตขึ้นขณะที่ธาตุเหล็กในน้ำนมแม่ไม่เพิ่มขึ้น สำหรับวิตามินดี แม้ในประเทศไทยจะเป็นประเทศที่มีแสงแดดจัดระหว่างวัน แต่ค่านิยมที่หลีกเลี่ยงการออกแดดในสังคมเมืองมากขึ้น และมีรายงานพบในสตรีตั้งครรภ์มีความเสี่ยงในการขาดวิตามินดีสูง แนวโน้มจึงมีโอกาสที่มารดาระหว่างให้นมบุตรจะมีการขาดวิตามินดีเช่นกัน ซึ่งหากมีการขาดในมารดาก็ควรเสริมวิตามินดีในทารกด้วย
- Helpful Tips for Breastfeeding. Am Fam Physician 2018;98:Online.