รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

               ความยาวหัวนมของมารดาปกติจะราว 0.7-1.0 เซนติเมตรเมื่อเริ่มตั้งครรภ์ โดยทั่วไปความยาวหัวนมจะเพิ่มขึ้นได้ราว 2 มิลลิเมตรเมื่อถึงระยะคลอด ซึ่งหากมารดามีความยาวหัวนมสั้นกว่า 7 มิลลิเมตรในระยะหลังคลอดอาจส่งผลทำให้การเข้าเต้าลำบาก และสัมพันธ์กับการหยุดการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ก่อนเวลาอันควร แม้ว่าการอ้าปากอมหัวและลานนมจะช่วยให้ทารกคาบส่วนของหัวนมและลานนมได้ติดและทำให้การเข้าเต้าสามารถทำได้ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าความยาวหัวนมเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีผลต่อการเข้าเต้า ดังนั้น ในกรณีหัวนมมารดาสั้นกว่า 5 มิลลิเมตร จึงควรใส่ใจและมีการให้คำปรึกษามารดาถึงทางเลือกในการช่วยเพิ่มความยาวหัวนมตั้งแต่ในระยะฝากครรภ์ โดยการใช้อุปกรณ์ดึงหัวนม (nipple puller) สามารถเพิ่มความยาวของหัวนมได้ราว 4 มิลลิเมตร (ดังนั้นจะช่วยได้ดีในมารดาที่มีหัวนมสั้น 3-5 มิลลิเมตร) โดยไม่พบภาวะแทรกซ้อนของการคลอดก่อนกำหนด¹ หรืออาจใช้ประทุมแก้วช่วยแก้ไข เพื่อให้ลานนมมารดานิ่ม ทารกจะได้อมหัวนมและลานนมได้ดีขึ้น ซึ่งสามารถทำได้โดยมีความปลอดภัยและเพิ่มความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้² สำหรับมารดาที่ไม่ได้รับการแก้ไข การติดตามดูแลอย่างใกล้ชิดเมื่อมารดาเกิดความยากลำบากในการเข้าเต้า การให้การช่วยเหลือและสนับสนุนจะช่วยให้ผลการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ดีขึ้น สำหรับการแก้ไขโดยการกระตุ้นดึงหัวนม (Hoffman maneuver) ยังไม่มีข้อมูลเพียงพอถึงประโยชน์ที่ชัดเจน

เอกสารอ้างอิง

1. Baiya N, Ketsuwan S, Thana S, Puapornpong P. Outcome of nipple puller use during antenatal care in short nipple pregnant women: a randomized controlled trial. Thai J Obstet and Gynaecol 2018;26:96-102.
2. Chanprapaph P, Luttarapakul J, Siribariruck S, Boonyawanichkul S. Outcome of non-protractile nipple correction with breast cups in pregnant women: a randomized controlled trial. Breastfeed Med 2013;8:408-12.