รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

? ? ? ? ? ? ? ?เต้านมคัด โดยทั่วไปจะเกิดขึ้นในระยะแรกหลังคลอด ซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ลดลงในระยะหลังคลอด ทำให้มีเลือดและน้ำเหลืองมาคั่งบริเวณเต้านม ร่วมกับในระยะนี้น้ำนมจะยังไม่ไหลดี ทำให้เกิดอาการคัด เจ็บ เต้านมจะอุ่น ตึง และในมารดาบางคนอาจมีไข้ได้ แต่อาการไข้มักไม่สูงมาก และจะลดลงใน 24 ชั่วโมงเมื่ออาการตึงคัดลดลง ในการบรรเทาอาการตึงคัดเต้านม การประคบร้อนจะช่วยการกระตุ้นให้เลือดไหลเวียนออกจากเต้านมได้ดี ทำให้ลดอาการตึงคัดได้ นอกจากนี้ยังทำให้การไหลของน้ำนมดีขึ้น ซึ่งจะช่วยให้ลดอาการตึงคัดเต้านมได้อีกทางหนึ่ง การประคบร้อน อาจทำได้โดยใช้ผ้าชุบน้ำอุ่น หรือใช้ลูกประคบสมุนไพรวางประคบบริเวณเต้านมก็ได้ สำหรับการประคบเย็น หลักการคือการช่วยลดอาการปวดเต้านมและความเย็นจะทำให้เส้นเลือดที่มาเลี้ยงที่เต้านมหดตัว ทำให้อาการตึงคัดไม่เพิ่มขึ้น การประคบเย็นอาจทำโดยการใช้แผ่นเจลที่ใช้ลดไข้ หรือใบกะหล่ำปลีแช่เย็น เพื่อประคบเต้านม อย่างไรก็ตาม ในมารดาที่มีอาการปวด ตึง คัดเต้านมมาก การใช้ยาแก้ปวดและยาลดการอักเสบร่วมด้วย จะช่วยบรรเทาอาการให้มารดารู้สึกสบายตัวขึ้นได้

? ? ? ? ? ? ?สรุปว่า เต้านมคัด ทั้งการประคบร้อนและประคบเย็นสามารถช่วยบรรเทาอาการเต้านมคัดได้ โดยหากต้องการเน้นให้น้ำนมไหลได้ดีขึ้น ควรประคบร้อน แต่หากมารดาทรมานมากจากการปวดตึงคัด การประคบเย็นมารดาจะรู้สึกสบายตัวได้เร็วกว่า ดังนั้น หากเลือกใช้การประคบร้อนและเย็นให้เหมาะสมกับอาการที่เป็นปัญหาของมารดาในแต่ละคน จะทำให้มารดามีความสุขที่จะนมลูกโดยไม่ต้องทรมานจากอาการตึงคัดเต้านม

เอกสารอ้างอิง

1. Bunik M. Breastfeeding telephone triage and advice. 2^nd?ed. The American Academy of Pediatrics 2016.