มารดาที่คลอดลูกที่บ้านจะมีการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ดีกว่าจริงหรือ?

จับเลอ

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????????? ในสมัยก่อน ในประเทศไทยมารดาจะมีการคลอดลูกที่บ้านเป็นอัตราส่วนที่สูงและเชื่อว่ามีการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สูง แต่ในปัจจุบันส่วนใหญ่การคลอดลูกจะเกิดที่โรงพยาบาล จึงมีคำถามว่า ?การที่มารดาคลอดลูกที่บ้านจะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ดีกว่าคลอดที่โรงพยาบาลจริงหรือไม่?? การคลอดลูกที่บ้านในสังคมไทยในปัจจุบันมีน้อย เนื่องจากการที่มารดาจะคลอดบุตรจำเป็นต้องมีผู้ทำคลอด ซึ่งผู้ทำคลอดโดยทั่วไปจะเป็นแพทย์หรือพยาบาล โดยมักจะอยู่ที่โรงพยาบาลมากกว่าจะออกไปทำคลอดตามบ้านเหมือนในสมัยก่อนที่จะมีผดุงครรภ์หรือหมอตำแยเป็นผู้ทำคลอดให้ เนื่องจากความพร้อมในการดูแลภาวะแทรกซ้อนในระหว่างคลอดจะมีความพร้อมมากกว่าที่โรงพยาบาล และการเดินทางเมื่อเกิดภาวะแทรกซ้อนของการคลอดจากบ้านมาโรงพยาบาลแทบจะเป็นเรื่องยากมากและใช้เวลานานจนอาจเป็นอันตรายต่อมารดาและทารก ดังนั้น การดูแลการคลอดที่บ้านจะมีอยู่ในบางประเทศที่มีระบบของการส่งต่อจากบ้านมาโรงพยาบาลได้รวดเร็ว และเลือกอนุญาตให้คลอดที่บ้านในกรณีครรภ์มีความเสี่ยงต่ำ ดังนั้นหากมารดามีความเสี่ยงต่ำที่สามารถคลอดปกติเองที่บ้านได้ก็น่าจะมีโอกาสที่ดีในการเริ่มการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้เร็วกว่ามารดาที่มีภาวะแทรกซ้อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมารดาที่ผ่าตัดคลอด จะมีความเสี่ยงในการเริ่มการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ช้ากว่า[1] อย่างไรก็ตามในโรงพยาบาลที่ส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะมีกระตุ้นให้มารดาได้เริ่มเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เร็วเช่นกัน ดังนั้น การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่ดีกว่าจะมีปัจจัยหลายอย่างที่เกี่ยวข้อง อย่างน้อยในการเริ่มต้นคือ ?ดูแลครรภ์ของมารดาให้มีความเสี่ยงต่ำก่อน? เพื่อช่วยให้มารดาสามารถคลอดบุตรปกติ โอกาสในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ก็จะดีกว่าไปด้วย

หนังสืออ้างอิง

  1. Veile A, Kramer K: Birth and breastfeeding dynamics in a modernizing indigenous community. J Hum Lact 2015, 31:145-155.