รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? มารดาอาสา เป็นกลุ่มมารดาที่สมัครใจจะเป็นอาสาสมัครที่จะให้คำปรึกษาเรื่องการเลี้ยงดูทารกและการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาที่ขาดประสบการณ์หรือมารดาที่มีปัญหาในการเลี้ยงลูก มารดาอาสาจะได้รับการฝึกอบรมเพื่อเพิ่มพูนความรู้ ร่วมกับฝึกทักษะในการให้คำปรึกษาจากทีมบุคลากรทางการแพทย์และผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งในความเป็นมารดาเหมือนกันจะเล่าถึงประสบการณ์และการแก้ไขปัญหาในการดูแลลูกและเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่มีความเข้าใจในข้อจำกัดต่างๆ ได้ดีให้แก่มารดาที่มีปัญหา ร่วมกับการที่มารดาอาสาอาจจะมีที่อยู่ในชุมชนในบริเวณใกล้เคียงกับมารดา อาจเป็นเพื่อนบ้าน ซึ่งทำให้การให้คำปรึกษาเป็นไปด้วยความสะดวกและสบายใจสำหรับมารดาที่จะขอคำปรึกษาในเวลาที่มีปัญหาที่อาจจะเป็นเวลากลางคืนที่สถานพยาบาลในส่วนคลินิกเฉพาะทางอาจไม่เปิดให้บริการ มารดาอาสาสามารถให้คำแนะนำหรือคำปรึกษาเบื้องต้นในฐานะผู้มีประสบการณ์และผ่านการอบรมในเรื่องการให้คำปรึกษาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่จะช่วยให้มารดาผ่านอุปสรรคต่างๆ เบื้องต้นได้

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล เป็นแหล่งที่ให้บริการด้านสุขภาพทั้งการป้องกัน ดูแลรักษา ส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพของคนในชุมชน และมีบทบาทสำคัญที่เป็นเครือข่ายในการติดตามมารดาหลังคลอดและการเลี้ยงดูทารกแรกเกิดที่บ้าน ซึ่งการใช้ความรู้ สอนการปฏิบัติ ทำให้มารดามีความมั่นใจและมีที่รับให้คำปรึกษาในชุมชน โดยจะช่วยในการส่งเสริม ติดตามและดูแลเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบลจะประสานงานใกล้ชิดกับอาสาสมัครสาธารณสุขในชุมชนและโรงพยาบาลประจำอำเภอ และเป็นจุดเชื่อมต่อของการดูแลร่วมกับอาสาสมัครกับการรับส่งต่อของมารดาจากโรงพยาบาลอำเภอหรือโรงพยาบาลจังหวัด

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เป็นอาสาสมัครที่อยู่ในชุมชน และเป็นเครือข่ายในการดูแลสุขภาพ เป็นผู้นำ และประสานงานกับหน่วยงานของรัฐและโรงพยาบาลในการสร้างเสริมสุขภาพในชุมชน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านจะมีความคุ้นเคยกับมารดา รู้ถึงความเชื่อ เข้าใจวัฒนธรรมต่างๆ ในชุมชน ใช้ภาษาและการสื่อสารกับมารดาและครอบครัวที่เป็นภาษาเดียวกัน ทำให้สร้างความเข้าใจและชักนำชุมชนได้ดี อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านจะช่วยโรงพยาบาลในการติดตามการเยี่ยมมารดาหลังคลอด ให้ความรู้ ประสบการณ์ในการช่วยเหลือให้มารดาสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ หากมีปัญหาที่ซับซ้อน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านอาจประสานงานเพื่อให้มารดาและครอบครัวได้พบกับผู้เชี่ยวชาญที่จะช่วยในการแก้ไขปัญหาที่มารดาพบได้

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? ในโรงพยาบาลที่จัดตั้งคลินิกนมแม่ คลินิกนมแม่จะช่วยดูแลปัญหาของมารดาเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ที่พบได้บ่อย ได้แก่ การเจ็บหัวนมหรือเต้านม น้ำนมมาน้อย และการเข้าเต้าลำบาก[1] นอกจากนี้ยังมีการมาปรึกษาในเรื่องทารกน้ำหนักขึ้นไม่ดีและปรึกษาเรื่องการบีบเก็บน้ำนมเมื่อมารดากลับไปทำงาน[2] นอกจากนี้ คลินิกนมแม่จะมีการติดตามข้อมูลของมารดาและทารกในเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพื่อนำมาวิเคราะห์ หาแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนา ซึ่งจะทำให้อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ดีขึ้น คลินิกนี้จะมีผู้เชี่ยวชาญที่จะให้คำปรึกษาและช่วยเหลือมารดาและครอบครัวให้สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในหกเดือนแรก และให้นมแม่ต่อเนื่องได้ถึงสองปีตามความต้องการของมารดาและทารก

หนังสืออ้างอิง

1. Lamontagne C, Hamelin AM, St-Pierre M: The breastfeeding experience of women with major difficulties who use the services of a breastfeeding clinic: a descriptive study. Int Breastfeed J 2008, 3:17.
2. Berridge K, McFadden K, Abayomi J, Topping J: Views of breastfeeding difficulties among drop-in-clinic attendees. Matern Child Nutr 2005, 1:250-262.

รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์

??????????? คลินิกตรวจทารกสุขภาพดี เป็นคลินิกที่ดูแลสุขภาพทารก โดยปกติจะมีการนัดตรวจหลังทารกเกิดในช่วงหนึ่งเดือน เพื่อติดตามการเจริญเติบโตของทารก และสอบถามปัญหาต่างๆ ของมารดาและครอบครัวในการดูแลทารก ทารกจะได้รับการตรวจดูการเจริญเติบโต ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง และตรวจดูพัฒนาการ คลินิกนี้จะมีการสอบถามเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และอาหารของทารก ซึ่งแพทย์หรือบุคลากรในคลินิกสามารถจะให้คำปรึกษาต่างๆ ในเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลทารก นอกจากนี้ยังมีติดตามเรื่องการให้ทารกได้ฉีดวัคซีนตามกำหนดด้วย เช่นเดียวกันกับคลินิกตรวจสุขภาพมารดาหลังคลอด มารดาที่มีปัญหาในเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สามารถขอรับคำปรึกษาจากคลินิกนี้ได้