รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ไข้เลือดออกเกิดจากการติดเชื้อไวรัส การติดต่อจะผ่านพาหะคือยุงลาย ไม่มีการติดต่อผ่านสารคัดหลั่งหรือการสัมผัส ดังนั้นมารดาที่ป่วยเป็นไข้เลือดออก หากไม่มีอาการรุนแรง มีไข้สูงหรือป่วยหนัก สามารถให้นมบุตรได้ ยังไม่มีข้อมูลรายงานการติดเชื้อไข้เลือดออกผ่านการให้นม 1
เอกสารอ้างอิง
Maternal infectious diseases, antimicrobial therapy or immunizations: Very few contraindications to breastfeeding. Paediatr Child Health 2006;11:489-91.
?
?
??????????????? รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ? ? ? การที่มารดามีอาการเจ็บเต้านมในระยะแรกหลังคลอด สิ่งผิดปกติที่มักพบได้บ่อย ได้แก่ การมีท่อน้ำนมอุดตัน (plugged duct)
? ? ? ? ? ? ?อย่างไรก็ตาม การเจ็บเต้านมและหัวนมอาจเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้แก่ การติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา ทารกมีภาวะลิ้นติด การหดรัดตัวของเส้นเลือดที่ผิดปกติที่หัวนม (vasospasm) และการใช้เครื่องปั๊มนม1
เอกสารอ้างอิง
Berens P, Eglash A, Malloy M, Steube AM. ABM Clinical Protocol #26: Persistent Pain with Breastfeeding. Breastfeed Med 2016;11:46-53.
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ? ?เครื่องปั๊มนมได้รับการนำมาใช้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จากค่านิยมที่ดูเหมือนว่าจะทำให้มารดามีความสะดวกโดยมีที่เครื่องปั๊มนมที่ปั๊มนมได้ทั้งสองข้างและชุดชั้นในที่จะช่วยพยุงหัวปั๊มที่ใช้ประกบกับเต้านม เพื่อให้มารดาสามารถทำงานหรือกิจกรรมอื่นๆ ได้ระหว่างการปั๊มนม อย่างไรก็ตาม แม้เครื่องปั๊มนมจะเพิ่มความสะดวกให้แก่มารดา แต่ก็มีข้อจำกัดและต้องการใส่ใจกับการเลือกซื้อและการใช้เครื่องปั๊มนม โดยการเลือกซื้อขนาดของหัวปั๊มนมที่ใช้ประกบกับเต้านมจะต้องมีขนาดที่เหมาะสมคือใหญ่กว่าขนาดหัวนมเล็กน้อยเพื่อให้หัวนมสามารถขยับเข้าและออกขณะที่ใช้งานเครื่องปั๊มนม และหากสามารถปรับแรงดูดขณะปั๊มนมได้จะทำให้ลดการเกิดการเจ็บของหัวนมและเต้านมขณะใช้งานเครื่องปั๊มนม มีการศึกษาถึงการบาดเจ็บของหัวนมขณะใช้เครื่องปั๊มนมพบว่า มีมารดาถึงร้อยละ 15 รายงานการบาดเจ็บจากการใช้เครื่องปั๊มนม1 อย่างไรก็ดี เครื่องปั๊มนมที่มีขนาดให้เลือกและปรับแรงดูดขณะปั๊มนมได้ มักมีราคาแพง นอกจากนี้ การดูแลเครื่องปั๊มนมยังมีความจำเป็นต้องดูแลเรื่องความสะอาดตามมาตรฐานการใช้งาน เนื่องจากมีข้อต่อของสายยางต่างๆ ที่ใช้ในการดูดปั๊มนม ซึ่งมารดาต้องศึกษาจากคู่มือการใช้และดูแลเครื่องปั๊มนมของแต่ละบริษัทผู้ผลิต
? ? ? ? ? ?ทางเลือกพื้นฐานในการบีบเก็บน้ำนมที่มารดาจะได้รับการสอนจากบุคลากรทางการแพทย์หลังคลอดก่อนออกจากโรงพยาบาลคือ การบีบน้ำนมด้วยมือ ซึ่งไม่มีอุปกรณ์เสริมใดซับซ้อน ใช้เพียงแก้วหรือถ้วยที่เก็บน้ำนมที่มีใช้อยู่ทั่วไป ซึ่งไม่เสี่ยงในการเกิดการบาดเจ็บของหัวนมและเต้านม น่าจะเหมาะสมกับการเลือกใช้งานในยุคเศรษฐกิจพอเพียงในปัจจุบัน
เอกสารอ้างอิง
Qi Y, Zhang Y, Fein S, Wang C, Loyo-Berrios N. Maternal and breast pump factors associated with breast pump problems and injuries. J Hum Lact 2014;30:62-72; quiz 110-2.
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
??????????? ปัญหาในการป้อนนมโดยใช้ขวดนม ที่พบได้แก่ การเลือกซื้อชนิดของขวดและจุกนม การทำความสะอาดขวดและจุกนม ท่าในการป้อนนม และทารกดูดลม ท้องอืด หรือแหวะนม
??????????? ในการดูแลการป้อนนมด้วยขวดนม มีข้อแนะนำดังนี้
? ? ? ? ? ?-การเลือกซื้อชนิดของขวดและจุกนม ควรยึดหลักการดูแลความสะอาดของขวดและจุกนมเป็นสำคัญ เนื่องจากมีขวดและจุกนมหลายชนิด การเลือกซื้อชนิดของขวดและจุกนมควรเลือกชนิดที่ทำความสะอาดได้ง่าย มีซอกหรือจุดที่เป็นที่สะสมของแบคทีเรียน้อย ยังไม่มีการศึกษาใดยืนยันว่าชนิดหรือลักษณะของจุกนมชนิดไหนดีที่สุด แต่มีการศึกษาที่ชี้ว่าวัสดุที่ใช้ทำขวดที่ทำจากแก้วจะทำความสะอาดได้ดีกว่าขวดที่ทำจากพลาสติก1
? ? ? ? ? ?-การทำความสะอาดขวดและจุกนม ส่วนใหญ่ หากมีรายละเอียดของวัสดุที่ใช้ทำ และวิธีการทำความสะอาดที่เป็นข้อแนะนำของบริษัทผู้ผลิต ควรปฏิบัติตามข้อแนะนำที่มีอยู่ที่ฉลากของสินค้า หากไม่มีรายละเอียดแนะนำ โดยทั่วไปในการล้างทำความสะอาดขวดและนม อาจต้องใช้แปรงหรืออุปกรณ์ที่ช่วยล้างขวดและจุกนมเบื้องต้นก่อน หลังจากนั้น นำขวดและจุกนมไปต้มในน้ำเดือดนาน 20 นาที
? ? ? ? ? -ท่าในการป้อนนม ในการกินนมจากขวด ท่าที่ใช้ในการกินนมของทารกจำเป็นจะต้องมีการประคองศีรษะและลำตัวของทารกให้ทารกอยู่ในท่าที่หายใจและกลืนนมได้อย่างสะดวก โดยขวดนมจะต้องตั้งอยู่ในแนวตั้ง และในขณะที่ให้นม หากมารดาสามารถประสานสายตาและพูดคุยกับทารกจะช่วยสร้างความสัมพันธ์และมีผลดีต่อพัฒนาการของทารก ในการป้อนนมให้ใช้จุกนมเทียมเขี่ยบริเวณริมฝีปากทารก จะกระตุ้นให้ทารกอ้าปากกว้าง จากนั้นปล่อยให้ทารกอมและดูดจุกนม ซึ่งการให้ป้อนนมนั้น มารดาควรต้องสังเกตอาการหิวของทารกและควรเลือกให้นมตามความต้องการของทารก
? ? ? ? ? ?-ทารกดูดลม ท้องอืด หรือแหวะนม ในระหว่างที่ทารกดูดนมจากขวด มารดาจำเป็นต้องให้จุกนมมีน้ำนมหล่ออยู่เต็มเสมอ หากขวดนมเอียงและจุกนมมีลมอยู่ ทารกจะดูดลมเข้าไประหว่างการกินนมจากขวดได้มาก อาจมีอาการท้องอืดหรือแหวะนมได้ นอกจากการใส่ใจในการจับขวดนมให้มีน้ำนมหล่ออยู่เต็มแล้ว ระหว่างการกินนม ควรจะมีการหยุดพักสั้นๆ เพื่อให้ทารกเรอ โดยหากทารกไม่ต้องการกินนมต่อแล้ว จับทารกนั่ง ลูบหลังหรือพาดบ่าเพื่อช่วยลดลมในท้องและป้องกันการแหวะนม
เอกสารอ้างอิง
Chen YL, Kuan WH. Is a Plastic or Glass Feeding Bottle Easier to Be Cleaned? Iran J Public Health 2014;43:1716-7.
?
?
?
?
รศ.นพ.ภาวิน พัวพรพงษ์
? ? ? ? ? ? ? การใช้ขวดนมในการป้อนนมให้กับทารกควรเป็นทางเลือกสุดท้ายสำหรับการให้อาหารในทารกแรกเกิด เนื่องจากทารกกลไกการดูดนมจากจุกนมเทียมของขวดนมจะมีความแตกต่างจากกลไกการดูดนมแม่ และรูเปิดที่จะให้น้ำนมไหลจากจุกนมเทียมจะใหญ่และไหลได้เร็ว ทำให้ทารกไม่ต้องออกแรงในการดูดนมมาก ทารกจะเกิดการติดขวดนม ทำให้การปรับเปลี่ยนกับมากินนมแม่จากเต้าทำได้ลำบาก และมีอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวต่ำกว่าการป้อนนมด้วยถ้วย1 แต่มีการศึกษาถึงการใช้ขวดนมช่วยป้อนนมในทารกที่มีการเข้าเต้าลำบากจากการที่มีเพดานปากสูงโดยใช้จุกนมเทียมที่มีรูใหญ่ป้อนนมทารกได้2 3 4 5
เอกสารอ้างอิง
Yilmaz G, Caylan N, Karacan CD, Bodur I, Gokcay G. Effect of cup feeding and bottle feeding on breastfeeding in late preterm infants: a randomized controlled study. J Hum Lact 2014;30:174-9.
Eren A, Bilgin H, Kara S. Feeding an infant with high arched palate by high flow rate bottle nipple. Asia Pac J Clin Nutr 2015;24:756-8.
Avila WM, Pordeus IA, Paiva SM, Martins CC. Breast and Bottle Feeding as Risk Factors for Dental Caries: A Systematic Review and Meta-Analysis. PLoS One 2015;10:e0142922.
McAteer JP, Ledbetter DJ, Goldin AB. Role of bottle feeding in the etiology of hypertrophic pyloric stenosis. JAMA Pediatr 2013;167:1143-9.
Li R, Scanlon KS, May A, Rose C, Birch L. Bottle-feeding practices during early infancy and eating behaviors at 6 years of age. Pediatrics 2014;134 Suppl 1:S70-7.
?
เรื่องนำทาง
แหล่งความรู้ เกี่ยวกับสูติ-นรีเวช (Obstetrics-Gynecology)
